در این مقاله می خواهیم برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها را مورد ارزیابی قرار دهیم . لطفا تا انتهای این مقاله، ما را همراهی نمایید.
شما می توانید جهت دریافت مشاوره رایگان اولیه توسط پزشک متخصص با شماره زیر در تماس باشید.
📞 09120174510 📞
مقدمه
یکی از بیماری های مزمن که ممکن است برای اکثر افراد به وجود آید دیابت می باشد برای انجام جراحی پای دیابتی توصیه می کنیم از پست جراحی پای دیابتی دیدن کنید.
امروزه آمار بیماران دیابتی روز به روز در حال افزایش است. عوارض ناشی از این بیماری بسیار جبران ناپذیر است اما می توان با تغییر سبک زندگی، این بیماری را کنترل و درمان کرد. انتخاب یک رژیم غذایی لذیذ که نیازهای بدن بیمار دیابتی را تامین کند و در عین حال باعث پیشرفت بیماری نشود، کمی مشکل است.
تغییر سبک زندگی و انتخاب یک رژیم متناسب با بیماری دیابت زیر نظر دکتر متخصص تغذیه، کار سختی نیست و محرومیت چندانی را برای بیمار ایجاد نمی کند. فقط باید میزان و نحوه ی خوردن غذاها را به درستی رعایت نمود تا از بروز علائم دیابت جلوگیری پیشگیری شده و میزان قند خون خود را ثابت نگه داشت.
یک بیمار دیابتی باید یک رژیم غذایی منظم را دنبال کند تا در کنار کنترل قند خون، انرژی و مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین نماید. در این مقاله با ما همراه باشید تا برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها را به شما معرفی کنیم. همچنین به نکاتی در رابطه با تغذیه بیماران دیابتی اشاره خواهیم داشت. همراه شما هستیم.
نمونه برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها
که در ادامه مقاله میزان کالری هرکدام را توضیح داده ایم.
وعده اصلی صبحانه | میان وعدهی بعد از صبحانه | وعده اصلی ناهار | میان وعدهی بعد از ناهار | وعده اصلی شام | |
روز اول | *دو عدد گردو *یک عدد آلوزرد *مخلوط نصف فنجان جوی دو سر و یک فنجان شیر یا آب هر سه مواد را با هم ترکیب و میل نمایید. | *ترکیب سه چهارم لیوان بلوبری *یک چهارم لیوان ماست یونانی | *دو تکه نان گندم *دو قاشق چای خوری خردل تازه *یک نصف سیب *50 گرم گوشت مرغ *دو قاشق غذاخوری پنیر چدار *یک پیاله مخلوط سبزیجات | *نصف یک عدد سیب *مقداری دارچین *مقداری عسل
دارچین و عسل روی آن ریخته و میل نمایید. | *نصف لیوان سوپ سبزیجات به همراه 1 عدد نان تست کوچک و پنیر *5/2 فنجان سوپ سبزیجات *1 واحد نان تُست با پنیر و رزماری |
روز دوم | *یک عدد نان تست کوچک *20 عدد پسته *یک عدد آووکادو | *10 عدد گیلاس یا آلبالو | *یک لیوان سوپ سبزیجات *2 تکه نان گندم | *یک عدد سیب متوسط *مقداری دارچین | *نصف لیوان سالاد سبزیجات *نصف لیوان عدس *یک عدد موز همراه یک واحد شکلات بعد از شام |
روز سوم | *یک پیاله ماست همراه بلوبری و مقداری عسل *یک قاشق چای خوری پودر تخم کتان *3 عدد گردو
پودر تخم کتان و گردوی خرد شده را به ماست اضافه کرده و میل نمایید. | *یک عدد آلو | *نصف فنجان مخلوط سبزیجات *نصف فنجان عدس *مقداری برش های سیب | *یک عدد پرتقال متوسط | *1 لیوان خوراک مرغ *نصف فنجان برنج قهوه ای *نصف قاشق روغن زیتون *نصف قاشق چای خوری ادویه بدون نمک *اندکی نمک
برنج را همراه خوراک مرغ میل نمایید و بقیه مواد را برای مزه دار کردن روی برنج بریزید. |
روز چهارم | *مخلوط نصف فنجان جوی دو سر با یک فنجان شیر یا آب *یک قاشق پودر تخم کتان *یک عدد آلو *یک و نیم عدد گردو
سوپ را با تخم کتان و آلو و گردو ترکیب کرده و میل نمایید. | *10 عدد گیلاس یا آلبالو | *یک ساندویچ سبزیجات و هوموس *3 عدد کشته | *یک عدد پرتقال متوسط | *یک عدد ماهی سالمون یا قزل آلا به همراه فارو *یک پیاله کاپوتانا (نوعی غذا که از مخلوط بادنجان و گوجه به دست می آید)
فارو نوعی گندم است که در صورت دسترسی نداشتن به آن می توانید از غلات دیگر مانند برنج قهوه ای استفاده نمایید. |
روز پنجم | *یک عدد نان تست کوچک *یک عدد آووکادو *20 عدد گیلاس | *6 عدد کشته یا زردآلوی خشک | *نصف یک عدد نان *100 گرم گوشت بوقلمون یا مرغ *نصف یک عدد گلابی *دو قاشق پنیر چدار *یک لیوان مخلوط سبزیجات *یک عدد آلو
نان را با مواد بوقلمون، پنیر و گلابی پر کنید و آن را در تستر قرار دهید تا پنیرش باز شود. سپس میل نمایید. سبزیجات را نیز می توانید بعد از آن سرو نمایید. | *نصف یک عدد گلابی *مقداری دارچین برای طعم دار کردن | *یک تکه نان گندم *یک واحد اسپاگتی *یک قاشق پنیر *یک چهارم قاشق رزماری
|
روز ششم | *یک پیاله ماست به همراه بلوبری و عسل *دو قاشق پودر تخم کتان *1 عدد گردو هر سه را با هم ترکیب کرده و میل نمایید. | *14 عدد گیلاس | *دو لیوان و نصفی سوپ سبزیجات | *یک عدد پرتقال متوسط | *یک تکه جوجه با مقداری سس و اسفناج *نصف لیوان کدوی بخارپز *دو قاشق روغن زیتون *یک چهارم قاشق چای خوری پودر آویشن *نمک و فلفل اندکی برای خوردن کدو، روی آن روغن و آویشن بریزید تا طعم دار شود. |
روز هفتم | *2 عدد پنکیک سیب و گردو *سه قاشق غذاخوری سیب *دو قاشق چایخوری پودر تخم کتان
پودر تخم کتان را می توانید روی پنکیک ها بریزید و میل نمایید. | *یک عدد پرتقال متوسط | *دو لیوان مخلوط سبزیجات *نصف فنجان خیار خرد شده *یک چهارم فنجان هویج خرد شده *یک قاشق غذاخوری سس سالاد ایتالیایی
سبزیجات، خیار و هویج را مخلوط و به همراه سس میل نمایید. | *یک عدد سیب متوسط | *یک تکه گوشت به همراه سس قارچ *نصف لیوان برنج قهوه ای پخته شده *نصف لیوان کلم بروکلی کبابی شده همراه سس ایتالیایی |
آن چه در نوشتار برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها، مورد مطالعه قرار می دهیم:
ساده ترین نوع درمان دیابت چیست؟
تغذیه دیابت نوع 1 چگونه است؟
تغذیه دیابت نوع 2 چگونه است؟
میزان دریافت گروه های غذایی برای دیابتی ها
مزیت برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها چیست؟
تغذیه افراد دیابتی چگونه است؟
برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها
نمونه برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها
مواد غذایی مناسب برای دیابتی ها
آیا دیابتی ها باید برخی مواد غذایی را از برنامه غذایی خود حذف کنند؟
بهترین صبحانه برای بیماران دیابتی چیست؟
بهترین ناهار برای بیماران دیابتی چیست؟
بهترین شام برای بیماران دیابتی چیست؟
بهترین میان وعده برای بیماران دیابتی چیست؟
مصرف چربی و پروتئین در بیماران دیابتی چگونه است؟
اندیس گلیسمی چیست؟
مواد غذایی با اندیس گلیسمی کم
مواد غذایی با اندیس گلیسمی متوسط
مواد غذایی با اندیس گلیسمی زیاد
نکات مهم مصرف شیرینی جات برای دیابتی ها
مواد غذایی مضر و خطرناک برای بیماران دیابتی
جمع بندی
ساده ترین نوع درمان دیابت چیست؟
قبل از این که از برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها صحبت کنیم، باید از دیابت و نوع درمان آن، اطلاعاتی داشته باشیم. استفاده از انواع داروها برای بیماران دیابتی با عوارضی همراه است. به طور مثال تزریق انسولین که اصلی ترین داروی دیابت است، گاهی اوقات موجب افت شدید قند خون می گردد.
در نتیجه باید برای درمان این بیماری راه کم عارضه تری را انتخاب کرد. ساده ترین راه درمان این بیماری، دنبال کردن یک رژیم غذایی مناسب و ورزش کردن می باشد که میزان قند خون، کنترل و انرژی لازم برای بدن دریافت می شود. تغذیه طبق یک برنامه خاص، میزان قند خون دریافتی را کنترل کرده و تا حد زیادی نشانه های بیماری دیابت را کاهش می دهد.
برای داشتن وزن مناسب و ایده ال در خانم ها توصیه می شود از صفحه فرمول bmi برای خانم ها دیدن کنید.
تغذیه دیابت نوع 1 چگونه است؟
لوزالمعده در بدن با تولید انسولین، مسئولیت تنظیم قند خون را بر عهده دارد. در صورتی که لوزالمعده به هر دلیلی نتواند میزان انسولین مورد نیاز برای جذب قند خون را تولید کند، قند خون در بدن بلا استفاده می ماند و علائم و عوارضی را برای فرد به همراه می آورد. در این صورت فرد بیمار باید خود اقدام به تنظیم قند خون بدن نماید.
در کنار تزریق انسولین، مصرف غذاهایی با گلوکز کم و فعالیت های فیزیکی می توانند در تنظیم قند خون بسیار موثر باشند. یک بیمار دیابتی باید با استفاده از این 3 عامل، میزان قند خون خود را تا حد امکان نزدیک به عدد طبیعی ثابت نگه دارد. بیمار می تواند با اندازه گیری منظم قند خون خود، فعالیت ها و تغذیه خود را برنامه ریزی کند.
به طور مثال اگر شما قصد دارید که در مهمانی، میزان بیشتری غذا میل نمایید، باید میزان دوز انسولین خود را افزایش دهید. یا اگر می خواهید ورزش کنید، میزان دوز انسولین را باید افزایش دهید تا دچار افت قند خون نگردید. طبق همین روال شما می توانید بین میزان کالری دریافتی، فعالیت های فیزیکی و تزریق انسولین تعادل برقرار کنید.
برای آشنایی با میزان پروتئین و کالری موجود در غذاها پیشنهاد می کنیم پست جدول کالری و پروتئین مواد غذایی را مشاهده کنید.
تغذیه دیابت نوع 2 چگونه است؟
در حالت عادی وقتی انسان غذا می خورد، انسولین در ابتدا به میزان زیادی ترشح می شود تا قند خون را جذب خون کرده و میزان آن در بدن کنترل گردد. پس از آن مقدار انسولین پایین می آید و در حد نرمال باقی می ماند. در صورتی که در مرحله اول میزان ترشح انسولین افزایش نیابد، بیمار به دیابت نوع 2 مبتلا شده است.
در این صورت خود بیمار باید میزان قند خون دریافتی بدن را کنترل نماید. بیمار برای این که بداند چه غذاهایی قند خون او را افزایش می دهند، باید بعد از صرف هر وعده غذایی قند خون خود را اندازه گیری نماید.
مناسب ترین زمان اندازه گیری
مناسب ترین زمان اندازه گیری 1 الی 2 ساعت بعد از صرف غذا می باشد. برای کنترل میزان قند خون در دیابت نوع 2 باید به مواردی مانند کاهش کالری دریافتی، کاهش وزن، کاهش قند خون، کاهش چربی، کنترل فشارخون و افزایش فعالیت فیزیکی توجه داشت تا علائم این بیماری کاهش یابد.
برای داشتن یک برنامه غذایی مفید برای کنترل دیابت، باید میزان مصرف کربوهیدرات ها و چربی ها به خصوص چربی های گیاهی و حیوانی کاهش یابد. همچنین مصرف میان وعده ها در کنترل قند خون بسیار کمک کننده است.
باید میزان وعده های غذایی را افزایش داد و در عوض از حجم آن ها کم نمود. یکی از اهداف مهم در بیماران دیابت نوع 2، کنترل وزن و کاهش آن است. چاقی و اضافه وزن به خصوص در سنین نوجوانی و جوانی، مهم ترین عامل ابتلا به دیابت نوع 2 می باشد که بیشترین آمار ابتلا به دیابت نوع 2 نیز همین قشر است. در نتیجه کاهش وزن و کنترل آن مهم ترین روش درمان دیابت است.
میزان دریافت گروه های غذایی برای دیابتی ها
به صورت کلی دریافت تمامی ریز مغذی ها و درشت مغذی ها برای بدن انسان لازم و ضروری است اما میزان دریافت این مواد در بیماران دیابتی متفاوت است که در زیر به مقدار آن ها اشاره خواهیم داشت.
پروتئین
پروتئین نقش مهمی در تغذیه بیماران دیابتی دارد و باید روزانه حدود 10 الی 20 درصد مصرف شود. در مواردی که کلیه در اثر دیابت آسیب دیده باشد، این میزان کمتر خواهد بود.
چربی
به طور طبیعی در بسیاری از مواد غذایی، میزانی چربی وجود دارد. اما چربی روزانه ی بیمار نباید بیشتر از 30 درصد کالری باشد. همچنین مصرف چربی های حیوانی باید به کمتر از 10 درصد کاهش یابد.
کربوهیدرات
به غیر از پروتئین و چربی، مابقی کالری دریافتی در روز کربوهیدرات ها هستند که باید در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها گنجانده شود.
پیشنهاد می کنیم از پست روزی چند قاشق برنج بخوریم دیدن کنید.
میزان گلوکز
این تصور که فرد مبتلا به دیابت نباید به هیچ وجه گلوکز مصرف کند، اشتباه است. تا چند سال پیش بیماران دیابتی از مصرف غذاهای کربوهیدرات دار مانند شیرینی محروم بودند.
اما طبق تحقیقات جدید، کربوهیدرات های ساده و مرکب به یک اندازه میزان گلوکز را در بدن افزایش می دهند و تفاوت چندانی میان آن ها نیست. بر خلاف تصور، مصرف برخی از غذاها مانند سیب زمینی میزان قند خون را بیشتر از شکر در بدن افزایش می دهد. در نتیجه یک دیابتی می تواند از کربوهیدرات های ساده مانند شیرینی در برنامه غذایی خود استفاده کند.
میزان فیبر
برای افراد دیابتی مصرف روزانه فیبر در روز 20 گرم است. مواد غذایی زیر، میزان دریافت فیبر را در روز برای بدن تامین می کنند:
- آجیل شامل بادام، فندق، گردو، بادام زمینی
- حبوبات شامل عدس، سویا، انواع لوبیا
- انواع نان شامل نان جوی سبوس دار، نان سنگک
- جوی پوست کنده
- ذرت
- سبزیجات شامل هویج پخته، گل کلم، اسفناج، لوبیا سبز و نخود فرنگی
- انواع میوه ها شامل سیب، گلابی، توت فرنگی، شاه توت، پرتقال
میزان نمک
بیماران مبتلا به دیابت بهتر است مصرف نمک را به منظور جلوگیری از افزایش فشارخون، کاهش دهند. میزان مصرف نمک باید در روز به میزان 1 تا 1.5 قاشق چای خوری باشد.
برای دریافت نمک کمتر بهتر است که از غذاهای خانگی مصرف نمایید. میزان نمک موجود در غذاهای آماده و انواع کنسروها زیاد می باشد که منجربه افزایش فشار خون می گردند. میزان نمک در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها باید به حداقل برسد.
میزان کلسترول
بیماران دیابتی در روز نباید بیشتر از 300 میلی گرم کلسترول مصرف کنند. کلسترول نوعی چربی غیر اشباع است که در غذاهایی نظیر زرده تخم مرغ، لبنیات و گوشت قرمز وجود دارد. افزایش کلسترول در بدن موجب ایجاد بیماری های قلبی می گردد.
الکل
مصرف الکل برای بیماران دیابتی سبب ایجاد هیپوگلیسیمی می شود. الکل خاصیتی دارد که نمی تواند در بدن به گلوکز تبدیل گردد. همچنین موجب عدم تولید گلوکز در کبد می شود. در صورتی که به طور همزمان با انسولین یا قرص های دیابت مصرف شود، سبب کاهش قند خون در بدن یا هیپوگلیسیمی می گردد.
همچنین الکل زمینه ساز ابتلا به بیماری های قلبی می باشد. زیرا الکل کالری زیادی دارد که منجربه افزایش وزن و چاقی می گردد و چربی خون را افزایش می دهد. چاقی و بیماری های قلبی از عوامل تشدید علائم دیابت می باشند. در نتیجه مصرف آن در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها اکیدا ممنوع است.
مزیت برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها چیست؟
در افرادی که مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 هستند، چاقی و اضافه وزن سبب کاهش توانایی گیرنده انسولین توسط سلول ها می گردد. در نتیجه روز به روز میزان قند خون در بدن افزایش می یابد و عوارض جبران ناپذیری را برای فرد فراهم می کند.
در نتیجه داشتن یک برنامه غذایی هفتگی برای دیابتی ها ضروری می باشد تا بتوانند وزن خود را به مرور کاهش دهند و میزان قند دریافتی بدن کنترل شود.
طی کاهش وزن، عملکرد گیرنده های انسولین نیز بهبود می باید و سلول ها به درستی می توانند عمل جذب قند و تبدیل آن به انرژی را انجام دهند. همچنین ورزش کردن نیز در بهبود این روند نقش خیلی موثری دارد و در کنار کاهش وزن، سبب سوخت قند خون در بدن می گردد.
تغذیه افراد دیابتی چگونه است؟
در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها وجود سبزیجات و میوه ها و قندهای پیچیده ضروری است. مصرف برخی غذاها مانند گوشت قرمز و چربی های حیوانی برای دیابتی ها بسیار مضر است و بهتر است که از غذاهای جایگزین مانند مرغ و ماهی استفاده نمود.
همچنین مواد غذایی آماده که میزان زیادی مواد نگهدارنده دارند، از مضرترین غذاها برای افراد دیابتی می باشند. برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها باید تمام گروه های غذایی را دارا باشد و به صورت روزانه مصرف گردد. همچنین مواد غذایی زیان آور باید از برنامه غذایی حذف گردند.
این نکته را باید توجه داشت که دیابتی ها حتما باید در وعده های اصلی خود غذا میل کنند و حذف یکی از وعده ها سبب بروز علائم می گردد. به طورمثال اگر وعده غذایی شما حذف گردد، میزان قند خون ناشتای بیمار در روز بعد افزایش می یابد و فرد بر اثر این عامل دچار سردرد می شود.
بیماران دیابتی ممکن است ساعات پایانی شب تمایل به خوردن غذا داشته باشند
بیماران دیابتی ممکن است ساعات پایانی شب تمایل به خوردن غذا داشته باشند که باید این حس را با میل کردن یک دمنوش از بین برد و از خوردن غذا در ساعات پایانی شب اجتناب کرد. دیابتی ها باید در برنامه غذایی هفتگی خود برای وعده شام، غذاهای سرشار از فیبر و پروتئین را جایگذاری کنند.
فرد بیمار می تواند مواد غذایی را که قند خون را کنترل می کنند، در برنامه غذایی هفتگی خود جایگذاری نماید. استفاده از چاشنی ها و سبزیجات برای کنترل قند خون مفید می باشند.
ریحان گیاهی است که به کاهش قند خون در بدن بسیار کمک می کند. همچنین مصرف دمنوش بابونه علاوه بر کنترل قند، بسیار آرام بخش است. دارچین گیاهی است که قند خون را کنترل کرده و التهابات ناشی از زخم های دیابت را بهبود می بخشد. مصرف موادی مانند زیره ی سیاه، شوید، نعناع، رازیانه، سیر و رزماری نیز در کاهش قند خون موثرهستند.
گیاهانی مانند ترخون و آویشن نیز در کنترل میزان قند خون موثر می باشند که می توانند به صورت چاشنی یا دم نوش مصرف گردند.
برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها
در این بخش به یک نمونه از برنامه غذایی برای بیماران دیابتی اشاره خواهیم داشت. دنبال کردن یک رژِیم غذایی مناسب می تواند علاوه بر کاهش وزن، در کنترل میزان قند خون بدن موثر باشد.
بایدها و نبایدهای تغذیه در برنامه غذایی دیابتی ها، آن ها را کلافه کرده است. باید گفت که انتخاب مواد غذایی برای این بیماران مشکل نیست و می توانند مواد غذایی متنوع مصرف نمایند.
فقط باید برخی مواد غذایی را که موجب کنترل قند خون می گردند، بیشتر مصرف نمایند و بر عکس مصرف غذاهایی که سبب افزایش قند خون و چربی می شوند، به حداقل برسد.
پیشنهاد می کنیم از پست رژیم لاغری 8 کیلو در یک ماه و رژیم لاغری ۲۰ کیلویی دیدن کنید.
برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها باید دارای کربوهیدرات های پیچیده، چربی های سالم و مقدار کمی پروتئین باشد
برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها باید دارای کربوهیدرات های پیچیده، چربی های سالم و مقدار کمی پروتئین باشد. مصرف کربوهیدرات های ساده نظیر نان سفید و برنج سفید موجب افزایش ناگهانی قند خون در بدن می گردند. ما در برنامه غذایی که در ادامه ارائه کرده ایم، مصرف کربوهیدرات های ساده و قند اضافی را به حداقل رسانده ایم.
وجود چربی و نمک برای بدن ضروری است اما مصرف زیاد آن ها برای سلامتی مضر است و فشارخون را بالا می برد. در برنامه غذایی هفتگی، مصرف چربی های اشباع و نمک را نیز به حداقل رسانده ایم.
مصرف کربوهیدرات را طوری تنظیم کرده ایم که در هر وعده 30 تا 45 گرم و هر میان وعده 15 گرم کربوهیدرات داشته باشد. میزان کربوهیدرات و کالری دریافتی بعد از هر وعده مشخص شده است تا بتوانید بر اساس مقادیر آن ها، غذاهای مشابه را جایگزین نمایید.
نمونه برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها
روز اول
وعده اصلی صبحانه: ” 295 واحد کالری و 40 گرم کربوهیدرات”
- دو عدد گردو
- یک عدد آلوزرد
- مخلوط نصف فنجان جوی دو سر و یک فنجان شیر یا آب
هر سه مواد را با هم ترکیب و میل نمایید.
میان وعدهی بعد از صبحانه: ” 95 واحد کالری و 20 گرم کربوهیدرات”
ترکیب سه چهارم لیوان بلوبری و یک چهارم لیوان ماست یونانی
وعده اصلی ناهار: ” 320 واحد کالری و 36 گرم کربوهیدارت”
- دو تکه نان گندم
- دو قاشق چای خوری خردل تازه
- یک نصف سیب
- 50 گرم گوشت مرغ
- دو قاشق غذاخوری پنیر چدار
- یک پیاله مخلوط سبزیجات
مخلوط سبزیجات را می توانید در ابتدا میل نمایید. روی یکی از تکه های نان 1 قاشق خردل، مرغ، سیب و پنیر بگذارید. روی تکه دیگر نان نیز 1 قاشق خردل و مابقی پنیر را بگذارید. هر دو ساندویچ را در توستر قرار دهید تا پنیر آن ها باز شود و میل نمایید.
میان وعدهی بعد از ناهار: ” 59 واحد کالری و15 گرم کربوهیدرات”
- نصف یک عدد سیب
- مقداری دارچین
- مقداری عسل
سیب را به قطعات کوچک تقسیم کنید و دارچین و عسل روی آن ریخته و میل نمایید.
وعده اصلی شام : ” 420 واحد کالری و 55 گرم کربوهیدرات”
نصف لیوان سوپ سبزیجات به همراه 1 عدد نان تست کوچک و پنیر
- 5/2 فنجان سوپ سبزیجات
- 1 واحد نان تُست با پنیر و رزماری
میزان دریافتی گروه های غذایی: 1189 واحد کالری، 60 گرم پروتئین، 65 گرم قند، 35 گرم چربی، 165 گرم کربوهیدرات و 1540 میلی گرم نمک
روز دوم
وعده اصلی صبحانه: ” 300 واحد کالری و 30 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد نان تست کوچک
- 20 عدد پسته
- یک عدد آووکادو
میان وعدهی صبحانه: ” 50 واحد کالری و 12 گرم کربوهیدرات”
- 10 عدد گیلاس یا آلبالو
وعده اصلی ناهار: ” 310 واحد کالری و 50 گرم کربوهیدرات”
- یک لیوان سوپ سبزیجات
- 2 تکه نان گندم
میان وعدهی بعد از ناهار: ” 100 واحد کالری و 22 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد سیب متوسط
- مقداری دارچین
وعده اصلی شام: ” 430 واحد کالری و 50 گرم کربوهیدرات”
- نصف لیوان سالاد سبزیجات
- نصف لیوان عدس
- یک عدد موز همراه یک واحد شکلات بعد از شام
میزان دریافتی گروه های غذایی: 1185 واحد کالری، 36 گرم فیبر، 65 گرم قند، 165 گرم کربوهیدرات، 45 گرم چربی و 1425 میلی گرم نمک
روز سوم
وعده اصلی صبحانه: ” 290 واحد کالری و 30 گرم کربوهیدرات”
- یک پیاله ماست همراه بلوبری و مقداری عسل
- یک قاشق چای خوری پودر تخم کتان
- 3 عدد گردو
پودر تخم کتان و گردوی خرد شده را به ماست اضافه کرده و میل نمایید.
میان وعدهی صبحانه: ” 32 کالری و 9 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد آلو
وعده اصلی ناهار: ” 353 واحد کالری و 50 گرم کربوهیدرات”
- نصف فنجان مخلوط سبزیجات
- نصف فنجان عدس
- مقداری برش های سیب
میان وعدهی بعد از ناهار: ” 60 کالری و17 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد پرتقال متوسط
وعده اصلی شام: ” 495 کالری و 50 گرم کربوهیدرات”
- 1 لیوان خوراک مرغ
- نصف فنجان برنج قهوه ای
- نصف قاشق روغن زیتون
- نصف قاشق چای خوری ادویه بدون نمک
- اندکی نمک
برنج را همراه خوراک مرغ میل نمایید و بقیه مواد را برای مزه دار کردن روی برنج بریزید.
میزان دریافتی گروه های غذایی: 1218 واحد کالری، 30 گرم فیبر، 151 گرم کربوهیدرات، 40 گرم چربی، 65 گرم پروتئین و 830 میلی گرم نمک
روز چهارم
وعده اصلی صبحانه: ” 295 واحد کالری 42 گرم کربوهیدرات”
- مخلوط نصف فنجان جوی دو سر با یک فنجان شیر یا آب
- یک قاشق پودر تخم کتان
- یک عدد آلو
- یک و نیم عدد گردو
سوپ را با تخم کتان و آلو و گردو ترکیب کرده و میل نمایید.
میان وعدهی بعد از صبحانه: ” 30 کالری و 10 گرم کربوهیدرات”
- 10 عدد گیلاس یا آلبالو
وعده اصلی ناهار: ” 355 کالری و 45 گرم کربوهیدرات”
- یک ساندویچ سبزیجات و هوموس
- 3 عدد کشته
میان وعدهی بعد از ناهار: ” 60 کالری و 17 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد پرتقال متوسط
وعده اصلی شام: ” 456 کالری و 42 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد ماهی سالمون یا قزل آلا به همراه فارو
- یک پیاله کاپوتانا (نوعی غذا که از مخلوط بادنجان و گوجه به دست می آید)
فارو نوعی گندم است که در صورت دسترسی نداشتن به آن می توانید از غلات دیگر مانند برنج قهوه ای استفاده نمایید.
میزان دریافتی گروه های غذایی: 1209 واحد کالری، 30 گرم فیبر، 62 گرم قند، 60 گرم پروتئین، 160گرم کربوهیدرات، 44 گرم چربی، 1032 میلی گرم نمک
روز پنجم
وعده اصلی صبحانه: ” 275 واحد کالری و 46 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد نان تست کوچک
- یک عدد آووکادو
- 20 عدد گیلاس
میان وعدهی بعد از صبحانه: ” 50 واحد کالری و 15 گرم کربوهیدرات”
6 عدد کشته یا زردآلوی خشک
وعده اصلی ناهار: ” 355 کالری و 40 گرم کربوهیدرات”
- نصف یک عدد نان
- 100 گرم گوشت بوقلمون یا مرغ
- نصف یک عدد گلابی
- دو قاشق پنیر چدار
- یک لیوان مخلوط سبزیجات
- یک عدد آلو
نان را با مواد بوقلمون، پنیر و گلابی پر کنید و آن را در تستر قرار دهید تا پنیرش باز شود. سپس میل نمایید. سبزیجات را نیز می توانید بعد از آن سرو نمایید.
میان وعدهی بعد از ناهار: ” 50 کالری و 16 گرم کربوهیدرات”
- نصف یک عدد گلابی
- مقداری دارچین برای طعم دار کردن
وعده اصلی شام: ” 455 واحد کالری و37 گرم کربوهیدرات”
- یک تکه نان گندم
- یک واحد اسپاگتی
- یک قاشق پنیر
- یک چهارم قاشق رزماری
میزان دریافتی گروه های غذایی: 1175 واحد کالری، 30 گرم فیبر، 75 گرم قند، 63 گرم پروتئین، 150 گرم کربوهیدرات، 38 گرم چربی ، 1738 میلی گرم نمک
روز ششم
وعده اصلی صبحانه: ” 310 واحد کالری و 26 گرم کربوهیدرات”
- یک پیاله ماست به همراه بلوبری و عسل
- دو قاشق پودر تخم کتان
- 1 عدد گردو
هر سه را با هم ترکیب کرده و میل نمایید.
میان وعدهی بعد از صبحانه: ” 70 کالری و 20 گرم کربوهیدرات”
- 14 عدد گیلاس
وعده اصلی ناهار: ” 340 واحد کالری و 43 گرم کربوهیدرات”
- دو لیوان و نصفی سوپ سبزیجات
میان وعدهی بعد از ناهار: ” 60 واحد کالری و 17 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد پرتقال متوسط
وعده اصلی شام : “420 واحد کالری و 50 گرم کربوهیدرات”
- یک تکه جوجه با مقداری سس و اسفناج
- نصف لیوان کدوی بخارپز
- دو قاشق روغن زیتون
- یک چهارم قاشق چای خوری پودر آویشن
- نمک و فلفل اندکی
برای خوردن کدو، روی آن روغن و آویشن بریزید تا طعم دار شود.
میزان دریافتی گروه های غذایی: 1185واحد کالری، 28 گرم فیبر، 87 گرم قند، 80 گرم پروتئین، 155 گرم کربوهیدرات، 35 گرم چربی ، 1540 میلی گرم نمک
روز هفتم
وعده اصلی صبحانه: ” 312 واحد کالری و 43 گرم کربوهیدرات”
- 2 عدد پنکیک سیب و گردو
- سه قاشق غذاخوری سیب
- دو قاشق چایخوری پودر تخم کتان
پودر تخم کتان را می توانید روی پنکیک ها بریزید و میل نمایید.
میان وعدهی بعد از صبحانه: ” 60 کالری و 17 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد پرتقال متوسط
وعده اصلی ناهار: ” 330 واحد کالری و 35 گرم کربوهیدرات”
- دو لیوان مخلوط سبزیجات
- نصف فنجان خیار خرد شده
- یک چهارم فنجان هویج خرد شده
- یک قاشق غذاخوری سس سالاد ایتالیایی
سبزیجات، خیار و هویج را مخلوط و به همراه سس میل نمایید.
میان وعدهی بعد از ناهار: ” 90 واحد کالری 22 گرم کربوهیدرات”
- یک عدد سیب متوسط
وعده اصلی شام: ” 445 واحد کالری و 50 گرم کربوهیدرات”
- یک تکه گوشت به همراه سس قارچ
- نصف لیوان برنج قهوه ای پخته شده
- نصف لیوان کلم بروکلی کبابی شده همراه سس ایتالیایی
میزان دریافتی گروه های غذایی: 1125 واحد کالری، 30 گرم فیبر، 55 گرم قند، 165 گرم کربوهیدرات، 55 گرم پروتئین، 45 گرم چربی، 1275 میلی گرم نمک
مواد غذایی مناسب برای دیابتی ها
برنامه غذایی هفتگی که در بالا بیان نمودیم، از نظر میزان کالری، قند، فیبر، چربی و کربوهیدرات کنترل شده است. در این بخش، برخی از غذاهایی که یک بیمار دیابتی می تواند جایگزین غذاهای بالا نماید را به همراه دستور پختشان عنوان کرده ایم. شما می توانید این غذاهای سالم را در برنامه هفتگی غذایی خود جایگذاری نمایید.
سالاد مرغ به همراه تخم مرغ
تهیه این سالاد بسیار آسان است اما برای بیماران دیابتی بسیار مقوی می باشد. شما می توانید این سالاد را برای چند روزتان آماده کنید و در یخچال نگهداری و هرشب از آن میل نمایید. برای مصرف این سالاد می توانید آن را روی یک تکه نان گندم نیز قرار دهید. توجه داشته باشید که میزان نان نباید زیاد شود زیرا نان کربوهیدرات زیادی دارد.
ارزش غذایی سالاد مرغ و تخم مرغ: 170 واحد کالری – 2 گرم کربوهیدرات – 5 گرم چربی – 30 گرم پروتئین
مواد لازم:
- 2 عدد سینه مرغ پخته شده همراه پیاز (برای رفع بوی مرغ)
- 3 عدد تخم مرغ آب پز شده
- 2 قاشق غذاخوری سس مایونز کم چرب
- مقداری نمک
- مقداری ریحان یا پیازچه
دستور پخت:
سینه مرغ را به همراه کمی پیاز آب پز کنید. تخم مرغ ها به مدت 8 دقیقه در آب پخته شوند. مرغ و تخم مرغ را تکه تکه کنید و در ظرفی به همراه سس و نمک مخلوط کنید. اجازه دهید تا به مدت 10 دقیقه در یخچال بماند. سپس با ریحان و پیازچه و مقداری نان تست یا گندم میل نمایید.
سالاد تونا
تهیه سالاد تونا نیز آسان می باشد و گزینه مناسبی برای برنامه غذایی هفتگی دیابتی است. سالاد تونا را می توانید به همراه جعفری و سس خردل میل نمایید.
ارزش غذایی سالاد تونا: 410 واحد کالری – 18 گرم کربوهیدرات – 38 گرم پروتئین – 12 گرم چربی
مواد لازم:
- کنسرو ماهی تن
- یک عدد تخم مرغ
- 2 فنجان اسفناج
- یک فنجان لوبیا سبز
- نصف فلفل دلمه ای
- 3 عدد خیار
- مقداری کلم بروکلی
- 1 عدد تربچه
- 3 عدد زیتون
- مقداری جعفری
- 1 قاشق روغن زیتون
- 1 قاشق سرکه
- نصف قاشق چای خوری خردل
- مقداری فلفل
دستور پخت:
تخم مرغ ها را آب پز کنید.
کلم بروکلی و نخود را بخارپز کنید.
اسفناج و جعفری را خورد کنید.
فلفل دلمه ای، خیار، تربچه، تخم مرغ، ماهی تن و کلم بروکلی را تکه تکه کرده و در ظرفی بریزید. در نهایت همه ی مواد را در ظرف بزرگی با هم مخلوط کرده و در یخچال قرار دهید تا خنک شود و میل نمایید.
رول اسفناج
رول استفناج غذایی اشتها آور و در عین حال کم کالری است. برای کسانی که با تخم مرغ و پنیر مشکل دارند و نمی توانند سالادهای قبلی را میل کنند، رول اسفناج گزینه مناسبی است.
ارزش غذایی رول اسفناج: 305 واحد کالری – 22 گرم کربوهیدرات – 26 گرم پروتئین – 12 گرم چربی
مواد لازم:
- 450 گرم اسفناج
- 3 عدد تخم مرغ
- 2 عدد پیاز
- 55 گرم هویج
- 28 گرم پنیر موزارلا
- 1 فنجان جعفری
- یک حبه سیر
- مقداری ادویه
- 1 قاشق چای خوری نمک
دستور پخت:
اسفناج را خرد کرده و در ظرفی بریزید. 2 عدد تخم مرغ، پنیر، سیر و ادویه را به آن اضافه نمایید. یک عدد کاغذ پوستی را روی صفحه فر پهن کرده و کف آن را با روغن چرب کنید. مخلوط اسفناج را روی آن پهن کنید. به مدت 15 دقیقه باید در فر بپزد.
پیاز و جعفری و هویج را خرد کنید. پیاز را سرخ کرده و هویج وجعفری را به آن اضافه کنید تا به مدت 5 دقیقه بجوشد. زیر شعله را خاموش کنید و یک عدد تخم مرغ به آن اضافه نمایید. ادویه و نمک و پنیر را نیز اضافه کرده، مخلوط کنید و روی اسفناج بریزید. مواد باید روی اسفناج به طور یک دست پهن شود.
حال اسفناج و مواد روی آن را به دقت رول کرده و به مدت 20 دقیقه بگذارید در فر بپزد. بعد از این که پخته شد، اجازه دهید تا سرد شود و بعد آن را تکه تکه کرده و میل نمایید.
سالاد مرغ به همراه سیب
این سالاد مشابه سالاد مرغ و تخم مرغ می باشد. با این تفاوت که با اضافه کردن مواد غذایی دیگری طعم آن را لذت بخش کرده ایم. البته میزان کربوهیدرات آن به همان میزان است و بیشتر نمی باشد.
ارزش غذایی سالاد مرغ همراه سیب: 235 واحد کالری – 10 گرم کربوهیدرات – 28 گرم پروتئین – 5 گرم چربی
مواد لازم:
- سینه مرغ به میزان نیم کیلو
- یک عدد سیب
- 2 عدد ساقه کرفس
- 2 عدد پیاز
- نصف فنجان بادام هندی
- 1 فنجان ماست یونانی
- 4 قاشق غذاخوری پودر کاری
- 1 قاشق چای خوری دارچین
دستور پخت:
ابتدا ماست، دارچین و ادویه کاری را در ظرفی با هم مخلوط نمایید. سپس مرغ ریز شده، کرفس، بادام، پیاز و سیب را به آن اضافه کرده و هم بزنید. اجازه دهید کمی خنک شود و سپس میل نمایید.
ناگت مرغ
ناگت مرغ یک غذای کم کالری و کم کربوهیدرات است که به راحتی می تواند در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها قرار بگیرد.
ارزش غذایی ناگت مرغ: 310 واحد کالری – 25 گرم پروتئین – 26 گرم چربی – 3 گرم کربوهیدرات
مواد لازم:
- 2 عدد سینه مرغ پخته شده
- نصف فنجان آرد بادام
- 1 قاشق غذاخوری ادویه ایتالیایی
- 2 قاشق روغن زیتون
- نصف قاشق چای خوری نمک و فلفل
دستور پخت:
فر را گرم کرده و یک کاغذ پوستی را در کف فر قرار دهید.
در ظرفی نمک، فلفل، آرد بادام و ادویه را مخلوط نمایید. مرغ را به تکه های ضخیم برش تقسیم کنید. سپس آن ها را به روغن زیتون آغشته نمایید. مرغ ها را به آرد آغشته کنید و سپس روی کاغذ پوستی در فر قرار دهید. مرغ ها باید به مدت 20 دقیقه بپزند. در نهایت درجه فر را به مدت 2 الی 3 دقیقه زیاد کنید تا مرغ ها ترد شوند. می توانید ناگت ها را با سس خردل سرو کنید.
لوبیا سیاه به همراه برنج
ترکیب لوبیا سیاه و برنج مواد مغذی زیادی دارد و در عین حال کم کالری می باشد.
مواد لازم:
- ۱ قاشق چای خوری روغن زیتون
- ۱عدد پیاز
- ۲ قاشق سیر خرد شده
- نصف لیوان برنج سفید
- مقداری نمک
- مقداری فلفل
- نصف فنجان لوبیا سیاه یا سفید پخته شده
دستور پخت:
روغن زیتون را در قابلمه ای با حرارت ملایم ریخته و پیاز و سیر را بریزید. بعد از سرخ شدن آن ها، برنج را که از قبل شسته شده، با مقداری آب درون قابلمه بریزید. می توان برای طعم بهتر، مقداری سبزیجات معطر و تازه به آن بیافزایید. برنج باید با این سبزیجات بجوشد. سپس لوبیاها را اضافه نمایید و اجازه دهید که به مدت 20 دقیقه بجوشد.
ماکارونی گندم با پنیر و اسفناج
ماکارونی یکی از غذاهای پر طرفدار دنیا است. با این حال به دلیل کالری و کربوهیدرات بالا، بیماران دیابتی از خوردن آن محرومند. اما در اینجا دستور پخت ماکارونی گندم را برای شما عزیزان بیان کرده ایم که کالری و کربوهیدرات کمتری دارد و می توانید در برنامه غذایی هفتگی خود از آن استفاده نمایید.
مواد لازم:
- نمک به میزان یک چهارم قاشق چایخوری
- ۱ فنجان شیر کم چرب
- ۳ قاشق آرد گندم
- ۲ فنجان پنیر چدار بدون چربی
- مقداری فلفل
- ۱بسته اسفناج
- 2 لیوان ماکارونی کامل گندم
دستور پخت:
ماکارونی را در قابلمه ای که از قبل به جوش آمده، اضافه نمایید. مقداری نمک به آن اضافه کنید و منتظر بمانید تا نرم شود. در ظرفی دیگر شیر و آرد را مخلوط کرده و روی حرارت بگذارید تا بجوشد و کمی بخار شود.
ماکارونی را آبکش کرده و در ظرفی، شیر و آرد را به آن بیافزایید. سپس پنیر، اسفناج و فلفل را به آن اضافه کرده و هم بزنید تا مواد خوب مخلوط شوند. می توانید برای طعم دار کردن از جوانه گندم استفاده کنید. در نهایت که مواد ترکیب شدند، ماکارونی را در فر قرار دهید تا به مدت 20 دقیقه بپزد. غذا را از فر خارج کرده و میل نمایید.
آیا دیابتی ها باید برخی مواد غذایی را از برنامه غذایی خود حذف کنند؟
برای بیماران دیابتی هیچ دلیلی وجود ندارد که برخی غذاها و خوراکی های مورد علاقه خود را حذف کنند، بلکه باید مصرف غذاهایی که موجب تشدید قند خون می شوند را محدود کنند. این بیماران می توانند مواد غذایی مورد علاقه خود را به عنوان پاداشی برای رعایت برنامه غذایی هفتگی در نظر بگیرند و هفته ای یک الی دو بار این مواد غذایی را میل کنند.
همچنین می توانند برای مصرف خوراکی مورد علاقه خود، میزان قند و چربی آن را کاهش دهند. به طور مثال می توانید در دسرها از شیرین کننده های مصنوعی برای شیرین کردن استفاده نمایید که کالری و قند کمتری دارند. همچنین مقدار دسر را در هر میان وعده نصف کنید.
می توانید از مواد مغذی مانند آجیل ها، میوه ها و ماست به عنوان دسر استفاده نمایید.
بهترین صبحانه برای بیماران دیابتی چیست؟
صبحانه مهم ترین وعده ی غذایی در طول روز می باشد و در صورتی که به تعویق بیفتد یا حذف شود، موجب افت شدید قند خون می گردد. به همین دلیل اگر حتی در هنگام صبح میلی به خوردن صبحانه ندارید، باید یک وعده غذایی کوچک میل نمایید.
مصرف غذاهای چرب در وعده ی صبحانه بیشترین ضرر را به بدن بیمار دیابتی وارد می کند زیرا چربی مقاومت سلول ها را برای دریافت انسولین کاهش می دهد. مصرف روغن های غیر اشباع مانند روغن زیتون در وعده صبحانه می تواند در کاهش چربی کبد موثر باشد و این نکته برای بیماران دیابتی مفید است.
با توجه به این که این بیماران انسولین مصرف می کنند، فاصله افتادن بین وعده ها باعث افت قند خون بدن می گردد
نکته ای که در بیماران دیابتی مهم است، با توجه به این که این بیماران انسولین مصرف می کنند، فاصله افتادن بین وعده ها باعث افت قند خون بدن می گردد. افت قند خون برای بدن عوارض جبران ناپذیری دارد و سبب تشنج و کما می گردد. در نتیجه استفاده از یک میان وعده بعد از وعده ی صبحانه بسیار مهم است.
یکی از بهترین مواد غذایی برای صبحانه دیابتی ها مغزیجات می باشند. مغزیجات حاوی مقادیری چربی های غیر اشباع می باشند و همچنین دارای مواد مغذی بسیاری هستند که برای بدن ضروری می باشند. به همین دلیل مغزیجات باید در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها وجود داشته باشد. همچنین مصرف ماست و تخم مرغ در وعده صبحانه نیاز بدن را برای دریافت انواع مواد مغذی تامین می کند.
قندهای ساده باید از وعده ی صبحانه ی افراد دیابتی حذف گردد چرا که برای این افراد بسیار زیان آور است. همچنین دیابتی ها نباید در وعده ی صبحانه از لبنیات پرچرب مانند کره، شیر پرچرب و خامه استفاده کنند. در صورتی که بیماران دیابتی علاقه به خوردن شیرینی جات دارند، می توانند از شیرین کننده های مصنوعی و قندهای پیچیده ی طبیعی استفاده نمایند.
بهترین ناهار برای بیماران دیابتی چیست؟
دیابتی ها نمی توانند از تمام مواد غذایی مورد علاقه خود هر چقدر که دلخواهشان باشد، استفاده نمایند. در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها، مواد غذایی مصرفی محدود و مقدار مشخصی دارد. برنامه غذایی بیمار دیابتی باید به گونه ای تنظیم شود که انرژی مورد نیاز بدن را تامین کرده ودر عین حال میزان قند را ثابت نگه دارد.
بیماران دیابتی باید بخش زیادی از غذایشان فیبر باشد. بنابراین می توانید از بادنجان، کدو و پیاز در وعده ی ناهار استفاده نمایید. همچنین مرغ و ماهی که سرشار از پروتئین می باشند، گزینه خوبی برای ناهار افراد دیابتی است.
باید به این نکته توجه داشته باشید که سس مایونز را از وعده های غذایی خود حذف کرده و به جای آن چربی های گیاهی غیر اشباع مانند روغن زیتون یا روغن کنجد استفاده نمایید. از لوبیا در سالاد خوداستفاده نمایید، زیرا سرشار از فیبر و نشاسته می باشد.
دیابتی ها از مصرف برخی از غذاها باید اجتناب کنند
دیابتی ها از مصرف برخی از غذاها باید اجتناب کنند یا مصرف آن را به حداقل ممکن برسانند. برخی از مواد غذایی مانند نان، برنج سفید و پاستا که دارای کربوهیدرات ساده می باشند، موجب افزایش قند خون در مدت زمان کوتاهی می گردند. در نتیجه غذای ناهار دیابتی ها باید به گونه ای باشد که قند خون را دراین بیماران بالا نبرد.
گوشت قرمز به دلیل داشتن چربی غیر اشباع باید از وعده ناهار بیمار حذف شود. بهترین جایگزین برای گوشت قرمز، گوشت مرغ و بوقلمون می باشد. همچنین ماکارونی و نانی که از گندم تهیه شده باشد، گزینه مناسبی برای ناهار این افراد است. همیچنین مصرف سبزیجات به علت داشتن فیبر، قند خون را در بدن آزاد می کنند.
بهترین شام برای بیماران دیابتی چیست؟
همان طور که قبلا نیز گفته شد، بیماران دیابتی از خوردن غذاها و خوراکی ها محدود نیستند و می توانند مانند دیگر افراد، غذاهای متنوعی در برنامه غذایی خود داشته باشند.
فقط باید در خوردن آن برنامه ریزی داشته و میزان آن مشخص شده باشد. وعده شام بیمار دیابتی باید کم کالری و بدون قند باشد. حذف یک وعده غذایی موجب افت شدید قند خون می گردد. افراد دیابتی به امید کاهش وزن نباید وعده شام خود را حذف کنند.
گاهی ممکن است فرد به دلیل تکراری بودن غذا، میلی به صرف آن نداشته باشد. باید در پخت و تهیه شام متنوع عمل کنید تا اشتهایتان باز شود. در عین حال وعده ی شام باید سبک و کم کالری باشد. مصرف سوپ در وعده ی شام، قند خون را کنترل کرده و مواد مغذی مورد نیاز بدن را نیز تامین می کند.
بهترین میان وعده برای بیماران دیابتی چیست؟
در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها، علاوه بر این که هیچ وعده ی اصلی نباید حذف گردد، بلکه میان وعده ها نیز باید به آن اضافه شوند. میان وعده ها باید کم کالری بوده و مقدار آن نیز مختصر و مفید باشد.
مصرف میان وعده ها برای افراد سالم چندان ضروری نمی باشد اما برای بیماران دیابتی برای جلوگیری از افت قند خون به دلیل مصرف انسولین، ضروری و مفید است. میان وعده ها باید دارای کمترین میزان قند بوده و در عین حال بیشترین مواد مغذی را دارا باشند.
برخی از میان وعده ها شامل انواع سالادها، ماست، نخود آب پز، تخم مرغ آب پز، بادام، پاپ کورن و میوه های خشک می باشند که می توانند بهترین خوراکی ها برای بیماران دیابتی باشند.
هنگام خرید دقت داشته باشید که مواد غذایی مناسب با بیماری دیابت را خریداری نمایید.
برای داشتن یک میان وعده مفید و بدون زیان، هنگام خرید دقت داشته باشید که مواد غذایی مناسب با بیماری دیابت را خریداری نمایید.
مهم ترین شاخصه ای که میان وعده ها باید داشته باشند، این است که شاخص گلیسمی پایینی را دارا باشند. پایین بودن این شاخص سبب می شود که قند خون به تدریج و به آرامی بالا رود. بالا رفتن آرام قند خون سبب می شود که سلول ها برای جذب قند خون فرصت کافی را داشته باشند.
بیماری که انسولین مصرف می کند، ممکن است با افت شدید قند خون مواجه شود. از آنجا که دیابت یک بیماری خاموش است، ممکن است ناگهان فرد با علائم افت شدید قند خون مواجه شود. در صورتی که افت قند خون شدید باشد، می تواند عوارض زیادی را برای انسان به وجود بیاورد. میان وعده ها از افت ناگهانی قند خون جلوگیری کرده و میزان قند خون را بدن کنترل می کنند.
مصرف چربی و پروتئین در بیماران دیابتی چگونه است؟
افراد دیابتی علاوه بر کنترل میزان قند دریافتی برای بدن، باید میزان دریافت چربی و پروتئین را نیز کنترل نمایند. مصرف چربی های غیر اشباع برای بیماران دیابتی مضر است. در ادامه نوشتار، پروتئین و چربی های مفید مورد نیاز برای دیابتی ها را بیان می کنیم.
پروتئین های مفید برای بیماری دیابت چیست؟
در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها، گوشت قرمز موجود نمی باشد اما به جای آن این افراد می توانند از پروتئین های حیوانی و گیاهی دیگری استفاده کنند.
گوشت سفید مانند گوشت مرغ و بوقلمون پروتئین زیادی دارند که در کنترل میزان قند خون بدن نیز موثرند.
مواد غذایی پروتئین دار مانند تخم مرغ، سویا، غذاهای دریایی، حبوبات و گوشت پرندگان می توانند بهترین مواد غذایی برای برنامه غذایی دیابتی ها باشند.
مصرف خوراکی ها و مواد غذایی که درشت مغذی هستند، می توانند میزان قند خون را به وضعیت ثابت برسانند. در این صورت نیاز به مصرف انسولین نیز کاهش می یابد. درشت مغذی ها در واقع همان چربی ها و پروتئین های موجود در غذاها می باشند.
چربی های مفید برای بیماری دیابت چیست؟
انتخاب چربی مناسب برای بیماران دیابتی کمی مشکل است. بسیاری از چربی ها سبب کاهش اشتها در فرد می شوند که برای بیماران دیابتی با افت قند خون همراه است. بنابراین انتخاب چربی مناسب برای این بیماران مهم است. همچنین مصرف برخی از چربی ها سبب افزایش وزن می شوند که این نیز برای دیابتی ها مضر است و علائم را تشدید می کند.
برخی از چربی های غیر اشباع و گیاهی مانند روغن زیتون، روغن انواع دانه ها مانند کنجد و روغن برخی از مغزیجات و آجیل ها علاوه بر جلوگیری از ابتلا به بیماری های قلبی، سبب تعادل و کاهش وزن در فرد بیمار می گردد.
طریقه ی مصرف چربی ها برای بیماران دیابتی
بسیاری از مواد غذایی آماده برای تهیه آن ها از روغن ترانس استفاده شده است که باید از مصرف آن ها جدا خودداری شود. این روغن ها برای افراد سالم نیز مضر هستند. اگر بیماران دیابتی چربی ها و روغن ها را درست و با برنامه ریزی مصرف کنند، نه تنها مضر نیست، بلکه مفید نیز می باشد.
بیماران دیابتی به دلیل این که بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های قلبی می باشند، باید در انتخاب نوع چربی مصرفی دقت زیادی داشته باشند.
چربی های ترانس
چربی های ترانس به صورت طبیعی در برخی از مواد غذایی مانند ماهی سالمون و شیر موجود است که در این قالب، زیانی به بدن انسان نمی رسانند. اما چربی های ترانس را در مواد غذایی صنعتی به کار می برند که فراوری شده هستند. این روغن های ترانس فراوری شده برای بدن انسان مضر است.
بهتر است افراد دیابتی از مواد غذایی ارگانیک استفاده نمایند. مصرف گوشت حیوانات و پرنده های وحشی به دلیل داشتن مقادیر زیادی چربی های ترانس توصیه نمی شود.
چربی های سالم
مواد غذایی که دارای مقادیری امگا 3 می باشند، التهابات بدن را درمان کرده و سلامت عروق قلب و مغز را تضمین می کنند. بیماران دیابتی به جای مصرف روغن های صنعتی باید از روغن زیتون و روغن مغزیجات استفاده نمایند.
چربی هایی که در مواد غذایی سرخ شده هستند، بسیار مضر می باشند زیرا در هنگام سرخ شدن مواد غذایی در روغن های صنعتی، چربی ها به مقدار زیادی هیدروژنه و اشباع می شوند.
اندیس گلیسمی چیست؟
اندیس گلیسمی شامل مواد غذایی است که تاثیر آن ها را بر قند خون نشان می دهد. این لیست مواد غذایی را محققانی در سال 1980 طی تحقیقاتی روی کربوهیدرات ها و تاثیر آن ها روی میزان قند خون بدن ارائه کردند. طی این تحقیقات، محققان دریافتند که میزان تاثیر گذاری مواد غذایی روی قند به یک میزان نیست.
به طور مثال؛ مصرف سیب زمینی میزان قند خون را بیشتر و سریع تر از انواع میوه ها بالا می برد. اما حبوبات، قند خون را تدریجی و به آرامی بالا می برند.
برای بیمارانی که دیابت به خصوص نوع 2 را دارند، مصرف کمتر مواد قندی و کاهش مصرف انسولین امری مهم و حیاتی است. برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها بر اساس این اندیس برنامه ریزی می شود.
در نتیجه نکته ای که بیماران دیابتی باید به آن توجه داشته باشند، میزان اندیس گلیسمی مواد غذایی است. اندیس گلیسمی با طبقه بندی مواد غذایی بر اساس میزان کربوهیدراتشان، تاثیر قند خون را در بدن نشان می دهند. اندیس گلیسمی به سه طبقه ی کم، متوسط و زیاد طبقه بندی می شود که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم داشت.
مواد غذایی با اندیس گلیسمی کم
مواد غذایی دارای اندیس گلیسمی کم، بعد از خوردن به آهستگی قند خون را بالا می برند. در این صورت سلول ها، فرصت کافی برای جذب قند خون در بدن را دارند و سبب ثابت ماندن قند خون در بدن می شوند.
فواید: مصرف مواد غذایی با اندیس گلیسمی کم، حس گرسنگی را در بیمار کم می کند و احساس سیری طولانی تری به فرد می دهد. بنابراین مصرف این مواد غذایی برای افرادی که می خواهند وزن کم کنند، مناسب است. زیرا این مواد با ثابت نگه داشتن میزان قند خون، از افت آن جلوگیری می کنند و فرد می تواند به راحتی یک رژیم غذایی را برای کاهش وزن دنبال کند.
گروه های غذایی با اندیس گلیسمی کم
میوه ها: برخی از میوه ها مانند آلبالو، گریپ فروت، سیب و زرد آلو در دسته اندیس گلیسمی کم قرار دارند. دیابتی ها در انتخاب میوه باید دقت داشته باشند. زیرا برخی از میوه ها مانند هندوانه، کشمش، طالبی و آناناس، اندیس بالایی دارند.
سبزیجات: سبزیجات دارای اندیس کمی هستند. برخی از سبزیجات مانند کاهو که دارای برگ های سبزی می باشند، گزینه مناسبی برای کاهش وزن می باشند. برخی از سبزیجات دارای اندیس بالایی هستند پس بیماران دیابتی در انتخاب سبزیجات نیز باید دقت داشته باشند. سزیجاتی مانند هویج و نخود سبز، اندیس متوسط و سبزیجاتی مانند چغندر، ذرت و کدوحلوایی، دارای اندیس گلیسمی بالایی می باشند.
مواد غذایی با اندیس گلیسمی متوسط
برخی از مواد غذایی، اندیس گلیسمی متوسطی دارند. یعنی قندشان نه به سرعت قند خون بدن را بالا می برند و نه مانند گروه اول تدریجی افزایش می یابند.
فواید: برای کسانی که افت قند خون دارند و نیازمند دریافت سریع مواد قندی هستند، مناسب است. به خصوص برای ورزشکارانی که بعد از فعالیت با افت قند خون مواجه می شوند، گزینه مناسبی است.
گروه های غذایی با اندیس گلیسمی متوسط:
شیر و لبنیات: تمام مواد غذایی موجود در این گروه دارای اندیس گلیسمی متوسط می باشند به جز ماست کم چرب که اندیس کمی دارد.
مواد غذایی با اندیس گلیسمی زیاد
برخی از مواد غذایی که بعد از مصرف، میزان قند خون را در بدن به سرعت زیاد می کنند، در این دسته قرار دارند.
گروه های غذایی با اندیس گلیسمی زیاد:
نان و غلات: این گروه از مواد غذایی دارای بیشترین میزان کربوهیدرات و قند می باشند. طرز پخت این مواد غذایی در میزان اندیس آن ها تاثیر دارد. به طور مثال سیب زمینی که منبع غنی از قند و کربوهیدرات می باشد، نوع پوره شده آن اندیس بیشتری نسبت به سرخ شده اش دارد.
غلات نسبت به انواع نان ها اندیس گلیسمی کمتری دارند و اگر تصفیه شوند، میزان اندیسشان کمتر نیز خواهد شد. در میان انواع نان ها، نان سفید بیشترین اندیس گلیسمی را دارد و هر چه میزان سبوس نان بیشتر باشد، اندیس آن کمتر خواهد شد.
گروه های غذایی با اندیس گلیسمی صفر
گوشت ها: انواع گوشت ها کربوهیدرات ندارند و میزان اندیس گلیسمیشان صفر است.
روغن ها: روغن ها نیز به دلیل نداشتن کربوهیدرات، فاقد اندیس گلیسمی می باشند.
نکات مهم مصرف شیرینی جات برای دیابتی ها
بیماران دیابتی باید به تدریج مواد قنددار را از برنامه غذایی خود کم کنند تا به حس چشایی خود فرصت دهند به طعم های دیگر مواد غذایی عادت کنند. به این ترتیب می توانند کم کم هوس و عادت خوردن شیرینی جات را از سر خود بیاندازند. داشتن یک برنامه غذایی هفتگی برای دیابتی ها می تواند میل و رغبت خوردن شیرینی جات را در این افراد کم کند.
بهتر است نکات زیر را برای کنترل قند خون رعایت کنید:
- اگر قصد خوردن دسر دارید، از قندهایی مصنوعی استفاده نمایید.
- به دسر خود میزان کمی چربی سالم اضافه نمایید.
- می توانید شیرینی جات را همراه غذا میل کنید تا هضم آن سریع تر اتفاق بیفتد.
- هنگام خوردن دسر، آن را کم کم و به تدریج مصرف نمایید. مثلا خوردن یک پیاله دسر، 1 ساعت زمان ببرد.
- میزان نوشابه های قنددار و آب میوه ها را کم کنید.
- چربی های اشباع را جایگزین قند نکنید.
- میزان قند غذا را خودتان تنظیم کنید.
- نوشته های روی مواد غذایی را چک کنید که چه میزان قند دارند.
- از مصرف غذاهای آماده خودداری نمایید.
- از ساده ترین راه ها برای ارضای میل به شیرینی جات استفاده کنید.
- میزان دسر مورد علاقه خود را کم کنید.
قندهای پنهان موجود در مواد غذایی را کشف کنيد
این که بیماران دیابتی میزان قند مصرفی خود را کنترل کنند، بخشی از قضیه است. در بسیاری از مواد غذایی مانند غذاهای بسته بندی شده، فست فودها، انواع سس ها، نوشابه ها، غلات، نان های بسته بندی، غذاهای منجمد، سبزیجات، سوپ های آماده و پوره سیب زمینی، مقادیر زیادی قند پنهان نهفته است که در انتخاب این مواد غذایی و جایگذاری آن ها در برنامه غذایی هفتگی باید دقت کافی را داشته باشید.
مواد غذایی مضر و خطرناک برای بیماران دیابتی
طبق نظریه متخصصان تغذیه، برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها در درجه اول باید سبب حفظ تعادل قند خون در بدن گردد. برای داشتن چنین برنامه ای، اطلاع از مواد غذایی مفید و مضر برای دیابتی ها الزامی است. در این بخش به معرفی برخی از غذاهای مضر برای بیماران دیابتی خواهیم پرداخت تا کمک شایانی برای کنترل این بیماری کرده باشیم.
برنج سفید:
برنج سفید خطرناک ترین ماده ی غذایی برای دیابتی ها می باشد. برنج سفید کاربردی ترین نوع غذا در جهان است. اما مصرف آن برای بیماران مبتلا به دیابت مضر است و این افراد نباید بیشتر از حد مجاز و مقداری که پزشک توصیه کرده است، مصرف نمایند.
میزان زیاد قابل توجه کربوهیدرات دربرنج سفید، خطر تشدید دیابت نوع 2 را افزایش می دهد. بیماران دیابتی باید از مصرف برنج سفید و هر نوع ماده غذایی که با برنج یا آرد برنج تهیه شده است، خودداری نمایند.
ماست میوه ای:
ماست های میوه ای که از ترکیب میوه و ماست کم چرب تهیه شده اند، دارای میزان زیادی کربوهیدرات و قند می باشند. یک لیوان ماست میوه ای دارای 50 گرم قند است و میزان آن نسبت به این مقدار بستنی بیشتر است. بیماران دیابتی می توانند از ماست ساده کم چرب استفاده نمایند.
غلات شیرین صبحانه:
بیماران دیابتی باید صبحانه ای با پروتئین زیاد و کربوهیدارت کم انتخاب نمایند. مصرف غلات در صبحانه برای این بیماران بسیار مضر است. در نتیجه برای کنترل قند خون بهتر است تا در وعده صبحانه، غلات مصرف نشود.
سس گوجه:
سس گوجه و کچاب یکی از خطرناک ترین خوراکی ها برای افراد دیابتی می باشد. سس گوجه دارای شکر تصفیه شده است و مقدار زیادی سدیم نیز دارد. به همین دلیل، بیماران دیابتی باید سس ها را از برنامه غذایی هفتگی خود حذف کنند.
قهوه مخلوط:
قهوه یکی از نوشیدنی های مفید در جهان می باشد اما اگر قهوه به صورت مخلوط مصرف گردد، برای بیماران دیابتی مضر است.
عسل و انواع شهدها:
اغلب افراد دیابتی تصور می کنند که به جای مصرف شکر سفید می توانند از شکل های دیگر قندها استفاده نمایند. موادی مانند شکر قهوه ای، شهد آگوا، شیره افرا و عسل، میزان قند خون را در بدن افزایش می دهند. زیرا دارای مقادیر زیادی کربوهیدرات می باشند که با شکر سفید برابری دارند.
مواد غذایی بسته بندی شده:
اغلب غذاها و خوراکی های آماده و بسته بندی شده، با آرد تصفیه شده تهیه می شوند که کربوهیدرات زیادی را دارا هستند. این غذاها به سرعت جذب بدن شده که برای دیابتی ها مضر است.
کشمش و مویز:
کشمش و مویز دارای مقادیر زیادی گلوکز هستند که مصرف آن ها منجربه افزایش قند خون در بدن می گردد. به همین دلیل، کشمش و مویز نباید در برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها باشد.
استیک سرخ شده:
استیک هایی که به سبک کانتری پخته و سرو می شوند، دارای گوشت پرچرب و نشاسته هستند که گزینه مناسبی برای تغذیه دیابتی ها نمی باشد.
نوشیدنی ورزشی:
نوشیدنی های ورزشی دارای مقادیری کالری اضافی، سدیم و قند می باشند که افراد دیابتی باید از مصرف آن ها خودداری نمایند. بهتر است برای رفع عطش از آب استفاده شود.
نوشیدنی های انرژی زا حاوی مقادیر زیادی کافئین می باشند که برای دیابت مضر است.
انواع نوشابه ها:
با نوشیدن یک لیوان نوشابه، حدود 10 قاشق چای خوری قند وارد بدن می شود که به سرعت نیز جذب بدن می گردد. نوشابه های رژیمی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و دارای مقادیر زیادی شکرمی باشند. انواع نوشابه ها باید از برنامه غذایی هفتگی دیابتی ها حذف گردند.
شیر پرچرب:
مصرف شیر، سلامت بدن را تضمین می کند و از ابتلای فرد به انواع بیماری ها جلوگیری می کند. اما برای دیابتی ها، مصرف شیر پرچرب نه تنها مفید است، بلکه سبب تشدید علائم بیماری می گردد. چربی اشباع موجود در شیر می تواند مقاومت انسولین را کاهش دهد. برای این بیماران، نوشیدن شیر کم چرب توصیه می شود.
مواد غذایی بدون گلوتن:
غذاهایی که فاقد گلوکن می باشند، پرچگالی هستند که در نتیجه کربوهیدرات زیادی را در هر وعده وارد بدن می کنند. پس باید به این نکته توجه داشت که غذاهای بدون گلوتن همیشه غذاهای سالمی نیستند.
سیب زمینی سرخ شده:
سیب زمینی سرخ شده یکی از غذاهای محبوب در میان مردم است. اما برای بیماران دیابتی، غذایی است که علائم بیماری را تشدید می کند. سیب زمینی سرخ شده دارای 500 واحد کالری، 25 گرم چربی و 64 گرم کربوهیدرات می باشد که سبب افزایش وزن و افزایش قند خون می گردد. علاوه بر این، به دلیل داشتن کالری پیچیده، سبب حملات قلبی در فرد می شود.
بیسکوییت ها:
بیسکوییت ها از آرد و کره تهیه شده اند که در نتیجه دارای کربوهیدرات زیادی می باشند.
نودل:
نودل های آماده نیز دارای کربوهیدرات و سدیم هستند که منجربه افزایش قند خون می گردند.
پاپ کورن یا ذرت بو داده:
پاپ کورن ها که به عنوان میان وعده استفاده می شوند، سرشار از کربوهیدرات می باشند. اگر چه از ذرت تهیه شده اند، اما اندیس گلیسمی آن بالا است.
غلات نرم:
غلات نرم، غذایی خطرناک برای دیابتی های می باشد. غلات نرم شامل شیرین کننده هایی می باشد که موجب افزایش قند خون در بدن می گردد.
میوه های خشک:
میوه های خشک که اغلب به صورت ترکیبی با آجیل ها مصرف می شوند، در دسته ی خوراکی های خطرناک برای دیابتی ها قرار دارند. میوه های خشک، قند زیادی دارند و حتی مصرف کم آنان نیز سبب افزایش قند خون می گردد. میوه های خشک همچنین کالری و کربوهیدرات بالایی دارند که در افزایش وزن نیز موثر هستند.
جمع بندی
یک بیمار دیابتی برای داشتن یک برنامه غذایی هفتگی مناسب با بیماری خودش، باید به یک پزشک متخصص مراجعه کند. شما می توانید از برخی از برنامه های آماده در اینترنت، مانند برنامه ای که پیشتر عنوان کردیم، استفاده نمایید.
همچنین با مطالعه این مقاله می توانید غذاهای مضر و مفید را شناسایی کرده و در دفترچه ای برای خود یادداشت نمایید تا آن را در برنامه غذایی هفتگی خود لحاظ کنید. دیابت اگر کنترل گردد، بیماری خطرناکی نیست.
برای آشنایی با رژیم غذایی مناسب بعد از عمل اسلیو معده توصیه میکنیم از پست نمونه برنامه غذایی بعد از اسلیو معده دیدن کنید.