چاقی ناشی از استرس

در این مقاله از سایت دکتر سلیمی، سعی می کنیم به این سؤال پاسخ بدهیم که چاقی ناشی از استرس چیست؟ همراه ما بمانید.

شما می توانید جهت دریافت مشاوره رایگان اولیه توسط پزشک متخصص با شماره زیر در تماس باشید.

📞  09120174510  📞

مقدمه

پژوهش های علمی متعددی در رابطه با تأثیر استرس روی تغییرات وزن افراد صورت گرفته است. نتایج این پژوهش ها نشان می دهند که استرس، رابطه مستقیمی با افزایش وزن دارد.

چاقی علاوه بر این که باعث کم شدن اعتماد به نفس در افراد می شود، از طریق عدم تعادل در هورمون ها باعث پدید آمدن رفتارهایی می شود که میزان استرس افراد را افزایش می ‌دهند.

اضافه وزن لزوماً به استرس ختم نمی شود ولی می تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد. موضوعی که ذهن اکثر افراد را به خود مشغول کرده است، در رابطه با تأثیرات استرس و چاقی است.

در واقع بررسی های علمی حاکی از آن است که استرس پیامدهایی را ایجاد می‌ کند که در نتیجه سبب چاقی و اضافه وزن ناشی از آن می شود. اضافه وزن ناشی از استرس به صورتی عمل می ‌کند که افراد در طول روز، مواد غذایی زیادی را مصرف می کنند بدون آن که از مزه و طعم آن لذت ببرند.

در حقیقت افراد مضطرب، با سرعت بیشتری وعده های غذایی را مصرف می کنند که این مسئله موجب می‌ شود تا فرد، طعم خوراکی ها را حس نکند.

این پروسه به عنوان چاقی ناشی از استرس شناخته می شود و می بایست به جرأت بگوییم که استرس، تأثیرات بسیار زیادی روی افزایش وزن دارد.

در مقاله ی پیش رو که با موضوع چاقی ناشی از استرس خدمت شما خوانندگان محترم ارائه شده است، به صورت کامل پیرامون این موضوع به بیان مطالب علمی می پردازد.

پیشنهاد می کنیم از پست آیا استرس باعث لاغری میشود دیدن کنید.

چرا بعضی از افراد بر اثر استرس، دچار چاقی می شوند؟

رخدادهای اضطراب آور ممکن است رفتارها و عادات همیشگی افراد در طول روز را دچار تغییراتی نمایند. به عنوان نمونه، استرس می تواند باعث افزایش اشتهای ناگهانی در برخی از افراد شود.

در نتیجه، افراد مواد خوراکی بیشتری مصرف می کنند. به ویژه اتفاقات استرس زا سبب می شوند که افراد، تمایل زیادی نسبت به مصرف مواد غذایی ناسالم و اغلب شیرین داشته باشند.

از سویی دیگر، استرس منجر به عدم تعادل در ترشح هورمون های بدن می شوند که این موضوع نیز روی مقدار چربی انباشته شده در بدن افراد تأثیر فراوانی دارد.

در واقع استرس باعث افزایش اندک سطح متابولیسم بدن می شود. در نتیجه می بایست سبب لاغری و کاهش وزن افراد شود. نکته ی جالب این است که استرس، بدن افراد را در وضعیت آماده باش قرار می دهد تا در هنگام ایجاد خطر، بتواند مبارزه کرده یا فرار کند.

این موضوع از نظر تئوری، استرس افراد را بیشتر نموده و ذخیره های انرژی در بدن را می سوزاند. البته همان طور که می دانید، به نظر نمی رسد استرس باعث لاغری افراد شود چرا که اگر این چنین بود، کسانی که دارای اضافه وزن هستند، به سرعت لاغر می شدند. در نتیجه چاقی ناشی از استرس را می بایست به شرح زیر بیان نمود:

تأثیر ترشح هورمون کورتیزول بر چاقی

هورمون اضطراب در بدن به عنوان هورمون کورتیزول شناخته می شود که در هنگام اتفاقات استرس زا به دلیل  ترشح زیاد، سطح آن در بدن افزایش می یابد.

این هورمون باعث انباشته شدن چربی در ناحیه شکم و اطراف آن شده که در نتیجه باعث چاقی می شود. به هر میزان قرار گرفتن در وضعیت استرس زا طولانی تر باشد، اضافه وزن و چاقی ناشی از استرس نیز افزایش می یابد.

لطفا از پست هورمون چاقی دیدن کنید.

تأثیر ترشح هورمون سروتونین بر چاقی

یکی از انتقال دهنده های عصبی که دارای ساختار پروتئینی می باشد، سروتونین است. پس از ترشح این هورمون، افراد احساس شادی می کند. در هنگامی که از مواد غذایی دارای کربوهیدرات بالا استفاده می کنید یا در حال انجام فعالیتی مطلوب می باشید، در واقع هورمون سروتونین در بدن ترشح می شود.

ممکن است بعد از آشنایی با این هورمون، به پاسخ این پرسش دست یافته باشید که چرا برخی از افراد در هنگام اضطراب، تمایل زیادی برای مصرف مواد شیرین دارند.

به مفهوم واضح تر، در مواقعی که بدن با شرایط استرس زا مواجه می شود، به منظور رهایی از این وضعیت و دستیابی به آرامش، افراد تمایل زیادی به مصرف مواد شیرین دارند. زیرا پس از مصرف این نوع کربوهیدرات ها، به میزان زیادی هورمون شادی در بدن ترشح خواهد شد.

تغییرات در سیستم گوارش

استرس به میزان زیادی کارکرد سیستم گوارشی را تحت تأثیرات شدیدی قرار می دهد که می تواند روند فعالیت های آن را با تغییرات زیادی روبرو نماید. یکی از این تغییرات ،اختلال و کندی در سیستم گوارشی است که چنانچه در طولانی مدت ادامه یابد، باعث افزایش وزن در افراد می شود.

عدم تحرک

استرس یکی از عوامل افزایش بی حوصلگی و کاهش انرژی شناخته می شود. زمانی که فعالیت های پرتحرک را انجام می دهید، به طور طبیعی در بدن پروسه سوزاندن کالری ها صورت می گیرد.

بنابراین عدم تحرک و یا کم تحرکی باعث کاهش در سوزاندن کالری ها می شود. به طور کلی؛ چاقی، موجب عدم تناسب در کالری مصرف شده و کالری دریافتی به وجود می آید.

در نتیجه افراد می بایست هر اقدامی را انجام دهند که نسبت این دو عامل افزایش یابد تا روند افزایش وزن مختل شده و به تناسب اندام دست یابند.

درمان های استرس

تعداد زیادی از داروهای کاهش دهنده استرس، سبب چاقی می شوند. به عنوان نمونه می توان به قرص زاناکس اشاره نمود که به صورت مستقیم منجر به افزایش وزن در بیماران می شود.

زمانی که افراد به نوعی از افسردگی دچار شوند که همواره احساس خستگی داشته باشند، در نتیجه میزان تحرک و فعالیت های بدنی آن ها نیز کاهش می یابد.

افراد مبتلا به بیماری دیابت مقاله دیابت نوع دو ناشی از کدام عارضه چاقی می باشد را مطالعه نمایند.

پناه بردن به مصرف مواد غذایی در مواجهه با استرس

تعداد زیادی از افراد تصور می ‌کنند که مصرف زیاد مواد غذایی به آن‌ ها در مواجهه با استرس، یاری می رساند. از لحاظ علمی، مصرف مواد غذایی منجر به ترشح هورمون هایی می ‌‌شود که احساسی خوب و مثبت را در بسیاری از افراد ایجاد می کنند.

بنابراین آن ها در مواقع دشوار، به مصرف مواد غذایی پناه می برد. به هر میزان مصرف مواد غذایی افزایش یابد، چاقی ناشی از استرس نیز در افراد بیشتر می شود.

عدم اعتماد به نفس

در کنار تمام مواردی که بیان کردیم، می‌بایست به مسئله خودباوری و اعتماد به نفس نیز اشاره نماییم. اغلب افرادی که دچار چاقی هستند، دغدغه آن ها در مورد سلامتی و ظاهر خود باعث افزایش استرس در این افراد می شود.

سطح سوخت و ساز بدن نیز در هنگام بروز بیماری های مرتبط با افزایش استرس از قبیل پانیک اتک، به میزان زیادی کاهش می یابد.

همواره این نکته مهم را به یاد داشته باشید که استرس و افزایش وزن می ‌توانند به طور مجزا پیشرفت کنند یا از دلایل مشترک برخوردار باشند.

مسلماً عدم تحرک که نمونه ی بارز آن عدم انجام فعالیت های ورزشی می باشد، باعث بالا رفتن علائم استرس و چاقی می شود. افزون بر آن، برنامه غذایی غیر استاندارد و موارد عنوان شده در قسمت قبلی نیز ممکن است هر دو عامل را به طور همزمان ایجاد کنند.

تمام این موارد، رابطه میان استرس و چاقی هستند به نحوی که در برخی افراد حتی شناخت علت و معلول نیز بسیار دشوار می باشد.

لطفا از پست علائم چاقی هورمونی دیدن کنید.

چگونه می توان استرس و چاقی ناشی از آن را کاهش داد؟

در این قسمت از مقاله چاقی ناشی از استرس، می خواهیم نکاتی را به منظور کنترل اضطراب و اضافه وزن حاصل از آن بیان نماییم. همچنین در این رابطه، راهکارهای مفیدی را ارائه می دهیم. البته لازم به ذکر است که به منظور درمان و کنترل اصلی این اختلال، حتماً می بایست از کارشناسان تغذیه، راهنمایی دریافت نمایید.

• واقع بینی؛ مهمترین عامل در کاهش تأثیرات اضطراب بر چاقی

به منظور کاهش وزن، تنها تأثیرات اضطراب بر چاقی جزء دلایل اصلی محسوب نمی شوند. افراد می بایست باور و انتظارات خود را در مورد خویش به صورت واقع بینانه در نظر بگیرند. چنین موضوعاتی نباید سبب ممانعت از سعی و کوشش افراد به منظور کاهش وزن شود.

نورون های اعصاب که مسئولیت انتقال پیام ها را به سوی مغز بر عهده دارند، زمانی که افراد فعالیت تازه ای را آغاز می کنند، از راه تازه ای این پیام را ثبت و ضبط می کنند.

چنانچه این فعالیت تکرار شود، آن راه ایجاد شده محکم تر خواهد شد. به طوری که با افزایش دوام و پایداری این مسیر، یک عادت جدید شکل می گیرد.

چنانچه مسیر عصبی به نحوی باشد که در موقعیت های اضطراب آور افراد به سمت مصرف مواد غذایی و خوراکی های پرکالری سوق پیدا کنند، این اقدام به رفتاری معمولی تبدیل می شود.

• ایجاد تغییرات در عادت ها نیاز به مرور زمان دارد

در ادامه ی مورد قبلی، به منظور ایجاد تغییر در یک عادت نادرست، نیازمند گذر زمان و شکیبایی می باشید. زمانی که افراد یک رفتار شکل گرفته در مغز را رها می کنند، به مرور زمان مسیر سلول های عصبی، ضعیف و ناپایدار می شود؛

اما هرگز از بین نخواهد رفت. افراد می بایست به منظور کنترل اضطراب،  فعالیت ‌های دیگری را به غیر از مصرف مواد غذایی به کار گیرند. زمانی که افراد تلاش می کنند اقدامات تازه ای را جایگزین نمایند، یک راه عصبی تازه به وجود می آید و بر اثر تکرار، به یک عادت دلخواه تبدیل خواهد شد.

• انجام تمرین های تنفس صحیح

تمرین های تنفس صحیح یکی از مؤثرترین راهکارها به منظور کنترل تأثیرات اضطراب  بر افزایش وزن می باشد. برای این که افراد بتوانند در موقعیت های استرس زا کنترل نسبی روی شرایط داشته باشند، می بایست دم و بازدم صحیح و عمیق را یاد بگیرند.

بهتر است افراد، تکنیک های تنفسی مختلف از قبیل تکنیک تنفس متناوب، تنفس یکسان، ریلکسیشن ده ثانیه ای و غیره را به خوبی بیاموزند.

• در نظر قرار دادن حالات درونی

توجه مداوم به احساسات درونی، بسیار حائز اهمیت می باشد. بسیاری از تنش های درونی و اضطراب های بی دلیل، دارای ریشه های منطقی هستند. بعضی مواقع، در میان گذاشتن این مسائل با اشخاص آگاه و مورد اطمینان در اطرافیان خود، می ‌تواند راهکاری مفید را به منظور کاهش این عارضه فراهم آورد.

• سنجیدن عوارض مصرف بیش از حد مواد غذایی

یکی از راه های مفید برای ممانعت از ایجاد پرخوری و مصرف زیاد خوراکی های پرکالری در افراد، سنجیدن عوارض علمی این اقدام است. افراد می بایست هوس مواد غذایی را در خود کنترل نموده و آن را به تعادل برسانند.

• یادداشت نمودن موضوعاتی که باعث نگرانی می شوند

مورد دیگر از راهکارهایی که باعث جلوگیری از تأثیر اضطراب روی افزایش وزن می شود، یادداشت نمودن موضوعات نگران کننده است که باعث ایجاد اضطراب در افراد شده اند. در واقع نوشتن این مسائل باعث می شوند تا افراد، راهکار درست و اصولی برای آن ها یافته و به مصرف مواد غذایی روی نیاورند.

• اتخاذ شیوه های استاندارد و اصولی برای غذا خوردن

بهتر است افراد در هنگام قرار گرفتن در موقعیت های اضطراب آور، به جای این که به مصرف مواد غذایی مشغول شوند، فعالیت هایی مانند پیاده روی و حرکات یوگا را انجام داده یا راهکارهایی از قبیل تماشای فیلم، بازی های سرگرم کننده، تماشای سایت های اینترنتی و غیره را انتخاب نمایند.

همین طور بهتر است افراد در هنگام گرسنگی و تمایل به خوردن، خوراکی های سالمی از قبیل سبزی ها، انواع میوه ها و میان وعده های کم کالری را انتخاب نمایند. حتی برخی از کارشناسان علوم غذایی معتقد هستند که این دسته از افراد ،بهتر است مانع ایجاد گرسنگی شدید در خود شوند. به این صورت که با مصرف مواد غذایی پر حجم و کم کالری، ولع خوردن را کاهش دهند.

آیا میزان شیوع چاقی ناشی از استرس، در میان زنان و مردان با یکدیگر متفاوت است؟

میزان درگیری زنان با مسائل اضطراب آور و استرس زا تقریباً دو برابر زیادتر از آقایان می باشد. مسلماً این موضوع زنان را بیشتر در معرض گرفتار شدن به چاقی ناشی از استرس قرار می دهد.

کاهش میزان سوخت و ساز در دوران مواجهه با استرس، منجر به کاهش متابولیسم بدن شده و به دنبال آن چربی های وارد شده به بدن که بسیار بیشتر نیز می باشند، در اندام های مختلف انباشته می شوند و فرد دچار افزایش وزن می گردد.

در نتیجه آمار زنانی که دچار چاقی ناشی از استرس می باشند، بیشتر از مردان تخمین زده شده است.

چرخه چاقی و استرس چگونه است؟

برای تشریح چرخه چاقی و استرس باید بگوییم که همواره روند معیوبی میان این دو وجود دارد.

متأسفانه کارکرد چرخه استرس و چاقی به نحوی است که وقتی افراد در شرایط استرس زا قرار می گیرند، به علت تمام دلایلی که در قسمت های قبلی ذکر نمودیم، به مصرف مواد غذایی چرب و خوراکی های شیرین روی آورده و در نهایت دچار افزایش وزن می شوند.

چاقی و وزن اضافی به علت بالا رفتن سطح مقاومت به انسولین و ایجاد اختلال در فعالیت های هورمون تنظیم کننده اشتها و حتی هورمون تعیین ساعت خواب و بیداری، باعث علاقه زیاد افراد به مصرف مواد غذایی می شود.

تأثیر استرس در میزان موفقیت یک رژیم لاغری استاندارد چگونه است؟

چنانچه فردی از یک رژیم لاغری استاندارد پیروی می نماید، می بایست به این نکته توجه داشته باشد که اگر تصمیم دارد به بهترین و سریعترین نتیجه دست یابد، لازم است که اضطراب خود را کم کند.

زیرا نتایج پژوهش های علمی حاکی از آن است که اضطراب در طولانی مدت، سبب تولید و ترشح موادی در بدن می شوند که فرایند متابولیسم را بسیار کند می نماید. یکی از این مواد، بتاتروفین ها می باشد.

بتاتروفین که جدیداً مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است، دارای ساختار پروتئینی می باشد که شکسته شدن و از بین رفتن سلول های چربی را کاهش می دهد.

نتایج یک پژوهش علمی پیرامون چاقی ناشی از استرس، نشان می دهد موش هایی که در معرض اضطراب متابولیک قرار داشتند، بتاتروفین در بدن آن ‌ها افزایش یافته و به دنبال آن سوختن چربی ها با سرعت پایینی انجام می شود.

بنابراین به این نتیجه دست می یابیم که به منظور برخورداری از یک پروسه لاغری مطلوب، افزون بر پیروی از یک رژیم غذایی استاندارد و انجام حرکات ورزشی منظم می بایست به سلامت روحی و روانی توجه زیادی نمود که مهمترین عامل در این زمینه، افزایش آرامش و کاهش مواجهه با شرایط اضطراب آور می باشد.

انواع چاقی و اضافه وزن را در مقاله فوق مطالعه نمایید.

جمع بندی

امیدواریم مطالعه مقاله چاقی ناشی از استرس، توانسته باشد سطح آگاهی شما را از تأثیرات اضطراب بر چاقی افزایش داده و راهکارهای مناسبی را در اختیار شما قرار دهد.

البته پیروی از هیچ گونه رژیم غذایی خاص و یا دارویی، نمی تواند به درمان چاقی ناشی از استرس بپردازد، ولی ایجاد یک سبک زندگی جدید و استاندارد، عوارض این اختلال را به میزان زیادی کاهش می دهد.