چاقی ، به عنوان یک بیماری مزمن ، نه تنها تناسب اندام را تحت شعاع قرار میدهد ، بلکه سلامت جسمانی و روانی افراد را به مخاطره میاندازد. این بیماری ، زمینه را برای بروز عوارض متعددی از جمله دیابت نوع 2 ، فشار خون بالا ، بیماریهای قلبی عروقی و حتی برخی از انواع سرطان فراهم میکند. در حالی که روشهای مختلفی برای کنترل وزن وجود دارد، اما چاقی مفرط به عنوان یک معضل پیچیده ، غالباً به رژیمهای غذایی و ورزش پاسخ نمیدهد. در این شرایط ، جراحی چاقی به عنوان یک راه حل نجاتبخش ، دریچهای نو به سوی سلامتی و زندگی عاری از چاقی میگشاید.
انواع جراحی چاقی
انتخاب نوع مناسب جراحی چاقی ، به عوامل مختلفی از جمله شاخص توده بدنی ، وضعیت سلامتی بیمار و ترجیح بهترین جراح چاقی بستگی دارد. در ادامه به معرفی رایجترین انواع جراحی چاقی میپردازیم:
بای پس معده (Roux-en-Y Gastric Bypass):
در این روش از جراحی چاقی ، جراح ، معده را به دو بخش کوچک و بزرگ تقسیم میکند. بخش کوچک ، به روده کوچک متصل میشود و بخش بزرگ ، که اصطلاحاً “معده کیسهای” نامیده میشود ، از مسیر هضم غذا خارج میشود. این نوع عمل چاقی ، منجر به کاهش جذب کالری و هورمونهای اشتها میشود.
اسلیو گاسترکتومی (Sleeve Gastrectomy):
در این روش از جراحی چاقی ، جراح حدود 80% از معده را به صورت عمودی برمیدارد. با کوچک شدن معده ، حجم غذای دریافتی فرد به طور قابل توجهی کاهش مییابد. هورمونهای اشتها نیز تحت تاثیر این عمل باریاتریک ، به طور طبیعی تنظیم میشوند.
مینی بای پس معده (Mini Gastric Bypass):
این روش از عمل های جراحی چاقی ، مشابه بای پس معده کلاسیک است ، با این تفاوت که به جای ایجاد دو اتصال ، فقط یک اتصال بین معده و روده کوچک ایجاد میشود. مینی بای پس معده ، برای افراد با شاخص توده بدنی پایینتر و یا کسانی که سابقه جراحی شکم دارند ، مناسبتر است.
بالون معده:
طی این تکنیک از جراحی چاقی ، یک بالون سیلیکونی از طریق آندوسکوپی وارد معده شده و با مایع پر میشود. بالون معده ، فضای معده را اشغال میکند و به فرد احساس سیری میدهد. این روش ، موقتی است و پس از 6 ماه تا یک سال، باید از معده خارج شود.
اسلیو دیستال معده:
در عمل جراحی چاقی اسلیو دیستال معده ، جراح بخش انتهایی معده را که مسئول تولید هورمون گرلین (هورمون اشتها) است ، جدا میکند. این عمل چاقی ، به کاهش اشتها و افزایش احساس سیری کمک میکند. انتخاب نوع مناسب جراحی چاقی ، باید توسط جراح و با در نظر گرفتن شرایط هر بیمار انجام شود.
بهترین روش عمل چاقی چیست؟
انتخاب بهترین روش جراحی چاقی باید متناسب با شرایط و نیازهای فرد باشد. تنوع روشهای موجود در این زمینه ، گاه افراد را سردرگم میکند و این سوال را در ذهنشان ایجاد میکند که کدام روش از جراحی های لاغری ، ضامن موفقیت و رسیدن به اندام ایدهآل خواهد بود؟
واقعیت این است که هیچ پاسخ واحدی برای این سوال وجود ندارد. چرا که بهترین روش عمل چاقی برای هر فرد ، با توجه به شرایط و فاکتورهای متعددی از جمله سن ، شاخص توده بدنی (BMI) ، سابقه پزشکی ، وضعیت سلامتی و البته ، اهداف و انتظارات فرد تعیین میشود.
با انتخاب بهترین روش عمل جراحی چاقی به اندام ایده آل خود برسید. برای مشاوره فرم زیر را پر کنید.
جراحی چاقی برای چه کسانی مناسب است؟
همانطور که گفته شد جراحی چاقی ، که به عنوان ” جراحی باریاتریک ” نیز شناخته میشود ، در دسته روشهای درمانی تخصصی قرار میگیرد که با هدف کاهش وزن پایدار در افراد چاق و دارای شرایط خاص انجام میشود. عمل های چاقی ، آخرین راه حل برای افرادی هستند که با وجود تلاشهای فراوان مانند رژیمهای غذایی سخت و طاقتفرسا و ورزشهای مداوم ، نتوانستهاند به وزن ایدهآل خود دست پیدا کنند و یا با مشکلات جدی سلامتی ناشی از چاقی مفرط روبرو هستند. اما این سوال پیش میآید که جراحی چاقی برای چه کسانی مناسب است؟ به طور کلی ، کاندیدای ایدهآل برای این نوع جراحی های لاغری ، فردی است که شرایط زیر را داشته باشد:
- شاخص توده بدنی (BMI) بالا: به طور معمول ، BMI افراد واجد شرایط برای جراحی چاقی باید بیشتر از 40 باشد. در برخی موارد ، افراد با BMI بین 30 تا 40 که به دلیل چاقی مفرط دچار مشکلات سلامتی جدی مانند دیابت نوع 2 ، فشار خون بالا یا آپنه خواب هستند ، نیز میتوانند کاندیدای مناسبی برای عمل های چاقی باشند.
- سابقه عدم موفقیت در روشهای دیگر کاهش وزن : پیش از آنکه فرد به سراغ جراحی چاقی برود ، باید روشهای غیردرمانی مانند رژیم غذایی و ورزش را به طور کامل و تحت نظارت پزشک متخصص امتحان کرده باشد و از عدم موفقیت آنها اطمینان حاصل کند.
- آمادگی ذهنی و تعهد به سبک زندگی سالم : جراحی چاقی تنها یک آغاز است و برای دستیابی به نتایج مطلوب و حفظ وزن ایدهآل در بلندمدت ، فرد باید از نظر ذهنی برای ایجاد تغییرات اساسی و پایدار در سبک زندگی خود ، از جمله رژیم غذایی و فعالیت بدنی ، کاملاً آماده باشد.
- سلامت عمومی : به طور کلی ، افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای خاص مانند بیماری های قلبی- عروقی ، مشکلات تنفسی شدید یا بیماریهای روانی ، کاندیدای مناسبی برای جراحی چاقی محسوب نمیشوند.
علاوه بر موارد فوق ، جراح متخصص در بررسی صلاحیت فرد برای عمل چاقی ، فاکتورهای دیگری مانند سن، سابقه پزشکی ، وضعیت روحی و روانی و انگیزه فرد را نیز در نظر میگیرد.
مزایای جراحی چاقی چیست؟
عمل چاقی یا عمل جراحی باریاتریک ، راه حلی مؤثر برای رهایی از چاقی مفرط و ارتقای سلامت جسمی و روانی افراد است. این روش درمانی ، فواید متعددی را به ارمغان میآورد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- کاهش وزن چشمگیر:
جراحی چاقی ، به طور قابل توجهی به کاهش وزن و تناسب اندام کمک میکند. مطالعات نشان میدهند که افراد پس از عمل چاقی ، به طور متوسط 60 تا 80 درصد از وزن اضافی خود را از دست میدهند.
- بهبود کیفیت زندگی:
کاهش وزن و ارتقای سلامتی ، به طور چشمگیری کیفیت زندگی افراد را افزایش میدهد. افزایش اعتماد به نفس ، بهبود روابط اجتماعی و ارتقای سطح انرژی از جمله مزایای جراحی چاقی هستند.
- رهایی از بیماریهای مرتبط با چاقی :
جراحی چاقی ، در درمان و کنترل بسیاری از بیماریهای مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2 ، فشار خون بالا ، بیماریهای قلبی عروقی ، و آپنه خواب موثر است. در بسیاری از موارد، پس از عمل های چاقی ، نیاز به مصرف داروهای مربوط به این بیماریها به طور قابل توجهی کاهش مییابد یا به طور کامل قطع میشود.
- کاهش خطر ابتلا به سرطان:
مطالعات نشان میدهند که جراحی چاقی ، خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان ، به ویژه سرطانهای مرتبط با چاقی مانند سرطان کبد ، پانکراس و روده بزرگ را کاهش میدهد.
- بهبود سلامت روان:
کاهش وزن و ارتقای سلامتی ، به طور مثبت بر سلامت روان افراد نیز تاثیر میگذارد. کاهش اضطراب و افسردگی و ارتقا عزت نفس از جمله مزایای جراحی چاقی در این زمینه است.
- افزایش طول عمر:
مطالعات نشان میدهند که عمل چاقی ، به طور متوسط 5 تا 10 سال به طول عمر افراد اضافه میکند.
- افزایش میل جنسی:
با کاهش وزن و ارتقای سلامتی ، میل جنسی افراد نیز افزایش مییابد.
- بهبود عملکرد ورزشی:
کاهش وزن و افزایش تناسب اندام ، به ارتقای عملکرد ورزشی افراد کمک میکند.
- کاهش هزینههای درمانی:
با رهایی از بیماریهای مرتبط با چاقی ، هزینههای درمانی افراد نیز به طور قابل توجهی کاهش مییابد.
- افزایش شانس باروری:
جراحی چاقی ، میتواند شانس باروری در زنان مبتلا به چاقی مفرط را افزایش دهد.
لازم به ذکر است که عمل چاقی، یک روش درمانی دائمی نیست و برای حفظ نتایج آن ، لازم است افراد به رژیم غذایی و برنامه ورزشی مناسب پایبند باشند.
سن مناسب برای عمل باریاتریک
در حالت کلی ، بهترین سن برای جراحی چاقی بین 18 تا 65 سال است. با این حال ، در برخی موارد خاص ، افراد زیر 18 سال و بالای 65 سال نیز میتوانند با نظر جراح و پس از بررسی دقیق شرایط، کاندیدای مناسب نوعی از عمل های چاقی باشند.
عوامل تعیین کننده سن مناسب برای عمل باریاتریک:
- شاخص توده بدنی : به طور کلی ، افراد با شاخص توده بدنی 40 یا بیشتر ، بدون در نظر گرفتن سن ، میتوانند کاندیدای عمل باریاتریک باشند.
- وضعیت سلامتی : وجود یا عدم وجود بیماریهای زمینهای مانند دیابت ، فشار خون بالا، و بیماریهای قلبی عروقی در تعیین سن مناسب برای عمل جراحی چاقی نقش دارد.
- سابقه جراحی : سابقه جراحیهای قبلی میتواند بر انتخاب روش جراحی و سن مناسب برای عمل چاقی تاثیر بگذارد.
- سلامت روان : سلامت روان و تعهد بیمار به پیروی از رژیم غذایی و برنامه ورزشی پس از عمل باریاتریک ، از جمله فاکتورهای مهم در انتخاب سن مناسب است.
نکاتی در خصوص سن مناسب برای عمل جراحی چاقی :
افراد زیر 18 سال:
- در موارد خاص و با نظر جراح ، افراد زیر 18 سال که به چاقی مفرط مبتلا هستند و از عوارض آن رنج میبرند، میتوانند کاندیدای عمل باریاتریک باشند.
- قبل از انجام عمل چاقی ، بلوغ جسمی و روانی فرد باید به طور کامل بررسی شود.
افراد بالای 65 سال:
- در افراد بالای 65 سال ، ریسک عوارض جراحی باریاتریک افزایش مییابد.
- قبل از انجام عمل جراحی چاقی ، سلامتی عمومی فرد و توانایی او برای تحمل جراحی باید به طور دقیق بررسی شود.
