هدف از این مقاله از سایت دکتر سلیمی، بررسی موضوع «ارتباط چاقی و تیروئید» می باشد. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
شما می توانید جهت دریافت مشاوره رایگان اولیه توسط پزشک متخصص با شماره زیر در تماس باشید.
📞 09120174510 📞
مقدمه
در رابطه با موضوع ارتباط چاقی و تیروئید می توان گفت که در برخی از موارد، کارکرد غده تیروئید در تعیین وزن تاثیرگذار می باشد.
در حقیقت این گونه می توان بیان کرد که کم کاری تیروئید و چاقی و پرکاری تیروئید و لاغری، بی ارتباط با همدیگر نخواهند بود. غده تیروئید به شکل پروانه می باشد و در قسمت جلویی گردن قرار دارد.
پیشنهاد می کنیم مقاله ارتباط چاقی و سرطان را مطالعه کنید.

این غده سبب ساخت و تولید هورمون هایی می شود که در تنظیم میزان متابولیسم بدن، وزن، ضربان قلب، تنفس و … ایفای نقش می کنند. در خصوص ارتباط چاقی و تیروئید و همچنین روش های سریع کاهش وزن، می توانید با جناب دکتر سلیمی در ارتباط باشید.
دکتر سلیمی، فوق تخصص گوارش و معتبرترین متخصص انواع جراحی های لاغری به شمار می آیند. در ادامه مقاله، در رابطه با این موضوع بیشتر سخن خواهیم گفت.
پیشنهاد می کنیم از پست علائم چاقی هورمونی دیدن کنید.
ارتباط چاقی و تیروئید
چاقی سبب مبتلا شدن افراد به بیماری های مربوط به تیروئید می شود.
غده تیروئید نقش مهمی در کارکرد فیزیکی بدن دارد و سبب به وجود آمدن انرژی در داخل سلول می شود. از این رو کم شدن هورمون های تیروئید به پایین تر از میزان معین شده، اثرات منفی در به وجود آمدن و تولید هورمون های دیگر بر جای خواهد گذاشت.
طی مطالعات جمعیت شناسی دوره ای، رابطه میان هورمون تیروئید و شاخص توده بدنی یا چاقی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده گویای این می باشد که کارکرد تیروئید، احتمال دارد یک مورد از عوامل مرتبط در تعیین وزن باشد.
ارتباط چاقی و تیروئید به چه ترتیب است؟
بر اساس اکتشافات پزشکی، رابطه پیچیده ای میان بیماری های تیروئیدی و سوخت و ساز و متابولیسم بدن وجود دارد. وظیفه ی هورمون های تیروئید،ی تحت کنترل درآوردن و تنظیم کردن متابولیسم و میزان سوخت و ساز بدن می باشد.
اکنون این پرسش مطرح می شود که معیار سنجش میزان سوخت و ساز بدن بر چه اساسی می باشد؟
برای استفاده از انرژی، بدن نیازمند اکسیژن می باشد. با اندازه گرفتن مقدار اکسیژنی که بدن هر شخص در یک بازه زمانی تعیین شده مصرف می کند، میزان سوخت و ساز و متابولیسم بدن وی قابل اندازه گیری خواهد بود.
چنانچه این اندازه گیری و مقیاس سنجش در وضعیت استراحت صورت پذیرد، مقدار به دست آمده، سوخت و ساز پایه نامیده می شود. صورت نوشتاری این اصطلاح در لاتین به شکل Basal Metabolic Rate می باشد و به اختصار به شکل BMR نگاشته می شود.
در حقیقت، قبل از این که امکانات اولیه برای اندازه گیری هورمون های تیروئید در خون در آزمایشگاه ها در اختیار باشد، پزشک ها برای بازشناسی و تشخیص تیروئید افراد، BMR یا همان متابولیسم پایه وی را اندازه می گرفتند.
به این صورت که افرادی که دچار کم کاری تیروئید بودند، مقدار سوخت و ساز کمتری داشتند. بر عکس، آن دسته از افرادی که ابتلا به پرکاری تیروئید بودند، مقدار سوخت و ساز بدنشان بالا بود.
بعد از مهیا شدن شرایط اندازه گیری هورمون های تیروئید، محققان پی به ارتباط چاقی و تیروئید بردند. به بیان واضح تر، هر چقدر هورمون های تیروئیدی به مقدار زیاد در خون تراوش شوند، متابولیسم پایه افراد نیز بیشتر خواهد شد.
به دلیل زمانبر بودن آزمایش BMR در مراکز و کلینیک ها، دیگر این روش به کار نمی رود.
به بیماران مبتلا به دیابت توصیه می کنیم از صفحه جراحی چاقی و دیابت دیدن کنند.
تیروئید چیست؟
تیروئید، از جمله غدد درون ریز بدن محسوب می شود. این غده سبب تولید و ذخیره هورمون هایی می شود. هورمون هایی که به وسیله غده تیروئید شکل یافته اند، در بعضی از فعالیت های حیاتی و پراهمیت بدن ایفای نقش می کنند. از جمله:

- فرآیند تبدیل مواد غذایی به انرژی برای مصرف سلول ها
- میزان دمای بدن
- میزان فشار خون
چنانچه عملکرد تیروئید مختل شود، اکثر اندام های بدن قادر به انجام صحیح نقش خود نخواهند بود. این امکان وجود دارد که تیروئید در معرض بیماری های گوناگونی قرار بگیرد.
چنانچه روند تولید هورمون های تیروئید اختلال پیدا کند، یک مورد از ناهماهنگی های ذیل به وقوع خواهند پیوست:
- کم کاری تیروئید
- پر کاری تیروئید
لطفا از پست پرولاکتین بالا و چاقی دیدن کنید.
کم کاری تیروئید چیست؟
هر وضعیتی که سبب کم شدن روند ساخت هورمون های غده تیروئید شود، کم کاری تیروئید را سبب خواهد شد. همان طور که ذکر کردیم، هورمون های تیروئید در به تنظیم درآوردن متابولیسم و سوخت و ساز بدن، نقش پر اهمیتی دارند.
در افراد دارای کم کاری تیروئید، میزان انرژی که توسط مصرف مواد غذایی به وجود می آید، به مقدار کمتری مورد استفاده قرار می گیرد، از این رو انرژی اضافی مواد غذایی به شکل چربی در افراد ابتلا به کم کاری تیروئید انباشته خواهد شد.

بنابراین کم کاری تیروئید، چاقی را در پی خواهد داشت؛ و به نوعی، ارتباط چاقی و تیروئید مسجل خواهد شد.
کم کاری تیروئید امکان دارد افزون بر چاقی، نشانه های دیگری نیز داشته باشد. از جمله علامت های شایع، در ادامه آورده شده است:
- بروز تورم در بدن
- ایجاد خشکی پوست
- بروز علائم خستگی و کمبود میزان انرژی
- نیاز به خواب بیشتر
- بالا رفتن میزان حساسیت فرد نسبت به سرما
علت به وجود آمدن هیپو تیروئید (تیروئید کم کار) چیست؟
- تروما یا صدمات بیرونی وارده به غده تیروئید
- ابتلا به بیماری های خود ایمنی
- محدودیت میزان ید در برنامه غذایی و جذب پایین آن از طریق بدن
- محدودیت در هورمون تحریک کننده غده تیروئید
- دلایلی همچون فقدان غده تیروئید به صورت مادرزادی
- ژنتیک
- استفاده بیش از اندازه از داروهای ضد تیروئید برای معالجه هیپرتیروئید
- در مواجهه با اشعه قرار گرفتن
- معالجه توسط ید رادیواکتیو

چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به کم کاری تیروئید هستند؟
چنانچه در هر کدام از رده های ذیل جای بگیرید، امکان بیشتری برای دچار شدن به هیپوتروئید (تیروئید کم کار) در شما ایجاد خواهد شد:
- زنان
- گروه های سنی بالاتر از 60 سال
- وجود ژنتیکی بیماری های تیروئیدی در خانواده
- دچار شدن به بیماری های خود ایمنی همچون سلیاک یا دیابت نوع 1
- معالجه به وسیله اشعه رادیواکتیو
- عمل جراحی تیروئید
- زنان باردار
- آن دسته از زنانی که طی 6 ماه گذشته زایمان داشته اند.
پیشنهاد می کنیم مقاله بیماری هایی که باعث چاقی می شوند را مطالعه کنید.
کم کردن وزن با وجود کم کاری تیروئید
به طور معمول برای افراد، ثبات وزن طبیعی با داشتن کم کاری تیروئید، کاری بس دشوار به نظر می آید. در ادامه مقاله، به چندین راهکار برای دستیابی به وزن مناسب با وجود کم کاری تیروئید، اشاره کرده ایم:

به برنامه دارویی خود توجه داشته باشید
چنانچه روزانه مقدار معینی از داروهای تیروئید را بر اساس تجویز پزشکتان استفاده می کنید، میزان تولید هورمون تیروئید و سوخت و ساز بدن بالا خواهد رفت. اگر سوخت و ساز بدنتان کارکرد صحیحی داشته باشد، شاهد کم شدن وزن خود خواهید بود.
رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید
احتیاجی به کم کردن میزان بالایی از کالری دریافتی نیست، اندکی کم کردن کالری برای کاهش وزن در کنار کم کاری تیروئیدتان و افزایش وزن کفایت می کند.
بر فرض مثال، استفاده از شیرینی جات را می بایست به اندازه تعادل رساند. کربوهیدرات هایی که حاوی نشاسته می باشند، مثل برنج سفید و نان سفید را حذف نموده و به جای آن کربوهیدرات هایی همچون برنج قهوه ای، جو دوسر، سیب زمینی شیرین و نان سبوس دار را استفاده کنید.
استفاده از مواد غذایی پروتئین دار فاقد چربی مثل ماهی، مرغ، لوبیا و میوه جات را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
به طور منظم تمرین کنید
هنگامی که به صورت مستمر فعالیت های ورزشی انجام می دهید، فرآیند چربی سوزی بدن نیز بیشتر می شود. افزون بر این، ورزش کردن سبب کارکرد بهتر تیروئید، مقاوم سازی استخوان ها، کنترل استرس و سلامت قلب می شود.

از جمله فعالیت های ورزشی مفید و اثربخش با وجود مشکل کم کاری تیروئید و اضافه وزن، می توان پیاده روی سریع داشتن، به آهستگی دویدن و انواع مختلف فعالیت های ورزشی هوازی را نام برد.
پیشنهاد می شود که طی 7 روز هفته، 150 الی 300 دقیقه را به انجام فعالیت های هوازی که شدت متوسطی دارند، مثل پیاده روی سریع، یا 75 الی 150 دقیقه را به انجام فعالیت های ورزشی هوازی شدید همچون دویدن و یا انجام فعالیت های قدرتی اختصاص دهید.
خواب کافی داشته باشید
همواره به آن دسته از افرادی که تصمیم به کم کردن وزن دارند، پیشنهاد می شود که خواب به اندازه کافی داشته باشند. افزون بر این، افرادی که دارای خواب کافی می باشند، از لحاظ سلامت عمومی بدن، شرایط خوبی دارند.
آب کافی بنوشید
بالا بردن مقدار آب مصرفی به کم کردن وزن مضاعف بدن کمک شایانی می کند.
استرس خود را کنترل کنید
اضافه وزنی که نشات گرفته از استرس باشد، سبب بالا رفتن میزان ترشح هورمونی به نام هورمون کورتیزول در بدن خواهد شد. میزان کورتیزول بالا، بر میزان تولید هورمون اثرگذار خواهد بود.
مواقعی که دچار استرس می شوید، راهکارهای گوناگونی را برای آسودگی خیال و آرامش خود همچون مدیتیشن، نفس عمیق، تکنیک برنامه ریزی روزانه و … را در برنامه زندگی خود بگنجانید.
تکنیک های مذکور می توانند شیوه های کاربردی برای ایستادگی و مقابله با کم کاری تیروئید و چاقی به شمار آیند.
پرکاری تیروئید چیست؟
کاملا روشن است که روند افزایشی ساخت و تولید هورمون های غده تیروئید، به پرکاری تیروئید منجر می شود. قابل حدس است که ساخت بیش از اندازه نرمال این هورمون ها، سبب بالا رفتن میزان انرژی مصرفی در بدن خواهد شد.
بنابراین، احتمالا پرکاری تیروئید موجبات لاغری و کاهش وزن را میسر می نماید. از این رو پاسخ این پرسش که آیا پرکاری تیروئید چاق کننده است، منفی خواهد بود.
با وجود این که هورمون های تیروئید بر اکثریت فعالیت های بدن اثربخش می باشند، نشانه های پرکاری تیروئید نیز گوناگون خواهد بود.
در ذیل، به پر اهمیت ترین علامت های پرکاری تیروئید اشاره شده است:
- کم شدن وزن و لاغر شدن بدون داشتن برنامه های غذایی رژیمی و انجام فعالیت های ورزشی
- در حین لاغری، داشتن اشتها و میل زیاد به خوردن مواد غذایی
- بالا رفتن تعداد دفعات تخلیه روده یا همان دفع مدفوع
- علائمی همچون لرز در دست ها
- ضربان قلب نامنظم که به شکل تپش قلب نمایان می شود.
- بالا رفتن حساسیت فرد به گرما
همان طور که مشاهده می کنید، ارتباط چاقی و تیروئید در افراد و نیز ارتباط لاغری افراد و تیروئید وجود دارد. کم کاری تیروئید سبب کمتر شدن میزان سوخت و ساز بدن می شود.
از این رو، در اکثریت موارد، کم کاری تیروئید منجر به چاقی خواهد شد. ولی لزوما این مورد برای تمامی افرادی که دچار کم کاری تیروئید می باشند، صدق نمی کند.
به بیان بهتر، این امکان وجود دارد که بعضی از افرادی که دچار کم کاری تیروئید می باشند، افزایش وزن نداشته باشند. همچنین هر فردی که افزایش وزن پیدا می کند، این ازدیاد وزن لزوما مرتبط با کم کاری تیروئید نخواهد بود.
روشن است که غده تیروئید می تواند به سایر بیماری ها نیز دچار شود. تومورهای تیروئید و بیماری های التهابی تیروئید، شمار دیگری از بیماری های غده تیروئید می باشند. این احتمال هم وجود دارد که غده تیروئید به وسیله ی عامل های بیماری زای دیگری چون باکتری ها و ویروس ها دچار عفونت شود.
جراحی چاقی چطور باعث لاغری می شود؟
طی جراحی چاقی که عنوان جراحی لاغری نیز به آن اطلاق می شود، اقدام هایی به منظور بالا بردن میزان کالری سوزی در سیستم گوارشی انسان، کم کردن میزان جذب مواد غذایی در بدن و حس سیری زود هنگام صورت می پذیرد.
همان طور که مطلع هستیم، افراد چاق دارای متابولیسم پایینی می باشند. از این رو با کم کردن مقدار مواد غذایی مصرفی، موفق به کم کردن وزن نخواهند بود، بنابراین جراحی چاقی می تواند سبب بروز تحولاتی در متابولیسم افراد چاق شود.
مسئله بسیار پر اهمیت در حوزه جراحی چاقی، انتخاب پزشک مجرب و متخصص می باشد. دکتر سلیمی یکی از نام آشناترین پزشکان در این زمینه می باشند.
جمع بندی
طی معالعات صورت گرفته، ارتباط چاقی و تیروئید ثابت شده است. کم شدن میزان ساخت هورمون های تیروئید در کم کاری تیروئید، سبب کم شدن میزان سوخت و ساز بدن و در نتیجه چاقی خواهد شد. افزون بر این، کم کاری تیروئید سبب بالا رفتن میزان میل افراد به خوردن مواد غذایی می شود.
از این رو بدن در تلاش است تا در صدد جبران کمبود انرژی برآید. چنین وضعیتی سبب اضافه وزن خواهد شد و داشتن وزنی ایده آل را برای مبتلایان به کم کاری تیروئید، پیچیده خواهد ساخت.
افزون بر این، کم کاری تیروئید بر سوخت و ساز چربی تاثیرگذار خواهد بود و سبب بالا رفتن میزان کلسترول و نیز دچار شدن به بیماری های قلبی و عروقی که غالبا ناشی از اضافه وزن می باشند را، منجر خواهد شد.